મુંબઈ
મહારાષ્ટ્ર રાજ્યના બાંદ્રા-કુર્લા કોમ્પ્લેક્સ અને શિલફાટા ખાતે મુંબઇ બુલેટ ટ્રેન અંડરગ્રાઉન્ડ સ્ટેશન વચ્ચે 21 કિલોમીટર લાંબી ભારતની પ્રથમ અંડરગ્રાઉન્ડ/અંડરસી ટનલનું નિર્માણ ચાલી રહ્યું છે. 21 કિ.મી.ની ટનલ બનાવવાની કામગીરીમાંથી 16 કિ.મી. ટનલ બોરિંગ મશીન્સ દ્વારા થાય છે અને બાકીના 5 કિ.મી એનએટીએમ દ્વારા થાય છે. આમાં થાણે ખાડીમાં 7 કિ.મી.ની અન્ડરસી ટનલનો પણ સમાવેશ થાય છે.
નીચેનાં સ્થળોએ બાંધકામની કામગીરી શરૂ થઈ ચૂકી છેઃ (ગ્રાફિક જોડાયેલું)
એડીઆઈટી (એડિશનલ ડ્રિવન ઇન્ટરમિડિયેટ ટનલ) પોર્ટલ: 394 મીટર લાંબી એડિટ ટનલ મે, 2024 (રેકોર્ડ સમયથી 6 મહિના)માં પૂર્ણ થઈ ચૂકી છે. આનાથી શિલફાટા ઉપરાંત ખોદકામના કામ માટે બે વધારાના એનએટીએમ ચહેરાઓની સુવિધા મળી છે. આ વધારાની સુલભતાને કારણે ટનલિંગનું કામ 1,111 મીટર (1562 મીટરમાંથી બીકેસી/એન1ટીએમ તરફ 622 મીટર અને અમદાવાદ/એન2ટીએ તરફ 489 મીટર) ટનલિંગનું કામ થયું છે.
પરિમાણની એડીઆઈટી, 11 મીટર X 6.4 મીટર બાંધકામ અને કામગીરી દરમિયાન મુખ્ય ટનલમાં સીધા વાહનોને પ્રવેશ આપશે અને કટોકટીની પરિસ્થિતિમાં સ્થળાંતર પ્રક્રિયાના હેતુ માટે પણ તેનો ઉપયોગ થઈ શકે છે.મુંબઇ એચએસઆર સ્ટેશન કન્સ્ટ્રક્શન સાઇટ પર શાફ્ટ 1: 36 મીટરની શાફ્ટની ઊંડાઈ, હાલ ખોદકામનું કામ ચાલી રહ્યું છે.
વિક્રોલીમાં શાફ્ટ 2: શાફ્ટની 56 મીટરની ઊંડાઈ પૂર્ણ થઈ ગઈ છે.
આ શાફ્ટનો ઉપયોગ બે ટનલ બોરિંગ મશીનને બે જુદી જુદી દિશામાં ઉતારવા માટે કરવામાં આવશે. એક બીકેસી તરફ અને બીજો અમદાવાદ તરફ.
સાવલી (ઘનસોલી નજીક)માં શાફ્ટ 3: શાફ્ટની 39 મીટરની ઊંડાઈ પૂર્ણ થઈ ગઈ છે.
શિલફાટામાં ટનલ પોર્ટલ: આ ટનલનો એનએટીએમ છેડો છે. પોર્ટલનું કામ પૂર્ણ થઈ ચૂક્યું છે અને અત્યાર સુધીમાં 1628 મીટર (એન3ટીએમ)માંથી 602 મીટર ટનલનું કામ પૂર્ણ થઈ ગયું છે.
ટનલ ખોદકામ દરમિયાન લેવામાં આવી રહેલી સાવચેતીઓ
ટનલની અંદર પર્યાપ્ત વેન્ટિલેશનની ખાતરી કરવામાં આવી રહી છે, જે ટનલ સાઇટ્સની અંદર સલામત અને હવાઉજાસવાળા કાર્યબળને સુનિશ્ચિત કરે છે.ખોદકામ કરાયેલી તમામ સામગ્રીનો રાજ્ય સરકારના નિર્દેશ મુજબ નિકાલ કરવામાં આવી રહ્યો છે.ટનલ સાઇટ્સની આસપાસના માળખા/ઇમારતો પર સતત નજર રાખવામાં આવે છે.
ટિલ્ટ, સેટલમેન્ટ, વાઇબ્રેશન, તિરાડો અને વિકૃતિ પર નજર રાખવા માટે કન્સ્ટ્રક્શન સાઇટ્સની આસપાસ અને તેની આસપાસ વિવિધ પ્રકારના જીયોટેકનિકલ ઇન્સ્ટ્રુમેન્ટ્સ જેવા કે, લિન્કોમીટર્સ, વાઇબ્રેશન મોનિટર્સ, ગ્રાઉન્ડ સેટલમેન્ટ માર્કર્સ, ટિલ્ટ મીટર વગેરે ઇન્સ્ટોલ કરવામાં આવ્યા છે. આ સાધનો એ સુનિશ્ચિત કરવામાં નિર્ણાયક ભૂમિકા ભજવે છે કે ન તો ખોદકામ અને ટનલિંગ જેવા ચાલી રહેલા ભૂગર્ભ કામો માટે કોઈ જોખમ છે કે ન તો સ્થળની આસપાસના બાંધકામો માટે.
ટનલ લાઇનિંગ માટે કાસ્ટિંગ યાર્ડ
મહાપેમાં 16 કિ.મી.ના ટીબીએમ ભાગ માટે કાસ્ટિંગ ટનલ લાઇનિંગ માટે સમર્પિત કાસ્ટિંગ યાર્ડ પહેલેથી જ કાર્યરત છે. 7,700 રિંગ્સ બનાવવા માટે 77,000 સેગમેન્ટ્સ કાસ્ટ કરવામાં આવશે. ટનલ લાઇનિંગ માટે ખાસ રિંગ સેગ્મેન્ટ તૈયાર કરવામાં આવે છે, જેમાં દરેક રિંગ નવ વક્ર સેગ્મેન્ટ અને એક કી સેગમેન્ટ ધરાવે છે, જેમાં દરેક સેગમેન્ટ 2 મીટર પહોળો અને 0.5 મીટર (500 મિમી) જાડો હોય છે.
ઉચ્ચ-તાકાત ધરાવતા એમ70 ગ્રેડ કોંક્રિટનો ઉપયોગ શ્રેષ્ઠ માળખાકીય અખંડિતતા અને લાંબા ગાળાના ટકાઉપણાને સુનિશ્ચિત કરવા માટે કરવામાં આવે છે. મહારાષ્ટ્રના થાણે જિલ્લાના મહાપેમાં 11.17 હેક્ટરના વિસ્તારને આવરી લેતું કાસ્ટિંગ અને સ્ટેકીંગ યાર્ડ. યાર્ડમાં મોલ્ડના નવ સેટ હશે, જેમાંના દરેકમાં દસ ટુકડા હશે.
બીજી વિગતો:
સેગમેન્ટ્સની કાસ્ટિંગ પછી સ્ટીમ ક્યુરિંગની વ્યવસ્થા. ઉપચાર સંયોજન સાથે અંતિમ ઉપચાર.
દ રેક રિંગમાં સ્ટીલ મજબૂતીકરણની માત્રા: 4.368 એમટી
દરેક રિંગમાં કોંક્રિટનો જથ્થોઃ 39.6 કમ
ધાર પર ક્રેકીંગને નિયંત્રિત કરવા માટે જીએફઆરપી (ગ્લાસ ફાઇબર રિઇન્ફોર્સમેન્ટ પોલિમર) બાર્સનો ઉપયોગ
યાર્ડમાં બેચિંગ પ્લાન્ટ: 3 માં નં. દરેકની ક્ષમતા છેઃ 69 કમ/કલાક.
યાર્ડમાં અત્યાધુનિક ક્યુએ-ક્યુસી લેબ ટકાઉપણાના પરિમાણો ચકાસવા માટેની સુવિધાઓ ધરાવે છે.યાર્ડ કાસ્ટિંગ કામગીરીને સ્વચાલિત અને યાંત્રિક બનાવવા માટે વિવિધ ક્રેન્સ, ગેન્ટ્રી અને મશીનોથી સજ્જ છે, જે સેગમેન્ટ્સના કાસ્ટિંગ અને સ્ટેકીંગ દરમિયાન ઉચ્ચ ગુણવત્તાની ખાતરી સુનિશ્ચિત કરે છે. આ ઉપરાંત આ સુવિધામાં કાસ્ટિંગ શેડ, સ્ટેકિંગ એરિયા, બેચિંગ પ્લાન્ટ અને સ્ટીમ ક્યુરિંગ એરિયાનો સમાવેશ થાય છે.
મુંબઈ-અમદાવાદ બુલેટ ટ્રેન પ્રોજેક્ટની પ્રગતિ 14 જાન્યુઆરી 2025 ના રોજ
ગુજરાત: સિવિલ પ્રગતિના મુખ્ય અંશો
253 કિમીનું લોકાર્પણ અને 290 કિલોમીટરનું ગર્ડર કાસ્ટિંગ પૂર્ણ થયું
343 કિમીનું પિયર કામ પૂર્ણ
11 ફુલ સ્પાન લોન્ચિંગ ગેન્ટ્રી અને 17 સેગમેન્ટલ લોન્ચિંગ ગેન્ટ્રી કાર્યરત છે
સ્ટેશનો
0 ગુજરાતના તમામ 8 સ્ટેશનોનો પાયો પૂર્ણ (વાપી, બીલીમોરા, સુરત, ભરૂચ, વડોદરા, આણંદ, અમદાવાદ, સાબરમતી)
૦ સુપરસ્ટ્રક્ચરનું નિર્માણ એડવાન્સ સ્ટેજ પર છે
0 ચાર સ્ટેશનો પર ફિનિશિંગનું કામ ચાલી રહ્યું છે
o (20 નદી પુલોમાંથી) 13થી વધુ નદી પરના પુલોનું લોકાર્પણ પૂર્ણ થયું
નોઇઝ બેરિયર અને કેબલ ડક્ટ પૂર્ણ કર્યા પછી ટ્રેક કોન્ટ્રાક્ટરને 70 કિ.મી.ની વાયડક્ટ સોંપવામાં આવી છે
0 વાયડક્ટ પર 41 રૂટ કિમી રિઇન્ફોર્સ્ડ કોંક્રિટ (આરસી) બેડ નાખવામાં આવ્યો છે અને 27,000થી વધુ પ્રિકાસ્ટ જે-સ્લેબ ફેક્ટરીઓમાં નાખવામાં આવ્યો છે.
0 લગભગ 35,800 મેટ્રિક ટન રેલ્સ (જેઆઇએસ 60 કિગ્રા અને 50 કિગ્રા) જાપાનથી સ્થળ પર આવ્યા છે
• વિદ્યુતીકરણનું કામ શરૂ થઈ ગયું છે. સુરત-બીલીમોરા બુલેટ ટ્રેન સ્ટેશન વચ્ચે જમીનથી 14 મીટરની ઊંચાઈએ વાયડક્ટ પર પ્રથમ બે સ્ટીલ માસ્ટ લગાવવામાં આવ્યા છે.
મહારાષ્ટ્ર: સિવિલ પ્રગતિના મુખ્ય અંશો
• મુંબઈ (બાંદ્રા-કુર્લા) સ્ટેશનઃ
o 11 લાખ ક્યુબિક મીટર (18 લાખ ક્યુબિક મીટરમાંથી) ખોદકામ પૂર્ણ
0 બેઝ સ્લેબનું કાસ્ટિંગ શરૂ થયું
દરિયાની અંદર 7 કિ.મી.ની અંદર 21 કિ.મી.ની ટનલ:
0 એડીઆઈટી ટનલ (394 મીટર) મે 2024માં પૂર્ણ થઈ હતી
0 શિલફાટામાં શાફ્ટ 2, શાફ્ટ 3 અને કટ એન્ડ કવર ભાગ માટે ખોદકામ પૂર્ણ થયું
૦ એનએટીએમના ત્રણ ચહેરાથી ટનલિંગ શરૂ થયું
0 ટનલ સેગમેન્ટનું કાસ્ટિંગ શરૂ થયું (2 મીટર પહોળી રિંગ્સ)
• મહારાષ્ટ્રમાં 135 કિમી લાંબુ વાયડક્ટ પેકેજ (C3):
0 ફાઉન્ડેશન: 25 કિ.મી. પૂર્ણ થયું
0 પિયરઃ 15 કિ.મી. પૂર્ણ થયું
0 5 પર્વતીય ટનલ (કુલ 7માંથી) પર કામ શરૂ થયું