વિશ્વના દરેક દેશમાં લગ્નની પરંપરા હંમેશાં એકબીજાથી અલગ અલગ હોય છે. દરેક જગ્યાએ એક વસ્તુ સમાન હોય છે.લગ્ન જેવા બંધનમાં બંધાઈને બે લોકો જીવનભર એકબીજાના બની જાય છે. વિશ્વભરમાં વિવિધ પ્રકારની લગ્ન પરંપરાઓ અને ધાર્મિક વિધિઓ કરવામાં આવે છે અને લોકો પ્રાચીન કાળથી જ તેનું પાલન કરે છે.
ભારતનો દરેક ક્ષેત્ર તેના અલગ અલગ રિવાજો માટે જાણીતો છે. આજે અમે તમને એક એવી જગ્યા વિશે જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ જ્યાં એક અનોખો રિવાજ છે અને તે અંતર્ગત ભાઈ-બહેનો એક બીજા વચ્ચે લગ્ન કરે છે. તો ચાલો આ વિશે જાણીએ.
છત્તીસગઢના આદિવાસી વિસ્તારોમાં ધૂર્વા આદિજાતિના લોકો વચ્ચેના લોહીના સંબંધોને ધ્યાનમાં લેવામાં આવતા નથી. જેના કારણે આ આદિજાતિના લોકો બહેનના પુત્રી સાથે તેમના પુત્રનો સંબંધ નક્કી કરે છે. ઘરના લોકોને જ મરજીથી લગ્ન કરવાનું કહેવામાં આવે છે. નિરાશા વ્યક્ત કરવા માટે આ વૈવાહિક સંબંધો પર દંડ લાદવામાં આવે છે. છત્તીસગઢના આદિવાસી ક્ષેત્રમાં આજે પણ લગ્ન વિશે એક વિચિત્ર માન્યતા છે.
લગ્ન સાથે જોડાયેલી ઘણી પરંપરાઓ છે જેનું પાલન કરવામાં આવે છે, પરંતુ ક્યાંય એવું નથી કે ભાઈ-બહેનોએ લગ્ન કરવાં જોઈએ. જ્યાં આ પરંપરાનો પાલન કરવામાં આવે છે. હકીકતમાં, છત્તીસગના બસ્તરના કાંગેરઘાતીની આસપાસ રહેતા ધૂર્વાના લોકો અગ્નિને નહિ પાણીને સાક્ષી મણિ પુત્રો અને પુત્રીના લગ્નમાં કરવામાં આવે છે. એટલે કે માત્ર ભાઈ-બહેનો જ લગ્ન કરે છે.
આ સમાજની સૌથી જુદી પ્રથા એ છે કે આમાં તેઓ મામાના દીકરા સાથે લગ્ન કરે છે. આ સાથે, જો કોઈ આવું કરવાનો ઇનકાર કરે છે, તો પછી તેને દંડ ફટકારવામાં આવે છે. અહીં જ નહીં, બાળલગ્ન પણ અહીં કરવામાં આવે છે. જો કે હવે ધીરે ધીરે આ પરંપરાને સમાપ્ત કરવાના પ્રયાસો શરૂ થયા છે.
ભાઈ-બહેનનાં લગ્ન કરવા ઉપરાંત આ ગામના લોકો પણ બીજી અજીબ પરંપરાને અનુસરે છે. જેમાં કન્યા અને વરરાજા અગ્નિની સાક્ષી નહિ પરંતુ લગ્ન માટેના પાણીની સાક્ષી માનવામાં આવે છે. અહીં કોઈપણ પ્રસંગે જળ અને વૃક્ષની પૂજા કરવામાં આવે છે. વળી, જ્યારે કન્યા અને વરરાજાના લગ્ન થાય છે, ત્યારે ગામમાં આજુબાજુના લોકો લગ્નમાં હાજરી આપે છે. બદલાતા સમય સાથે, છોકરાઓ 21 વર્ષથી અને છોકરીઓ 18 વર્ષથી લગ્ન કરી રહી છે.