વાયુ પ્રદૂષણ મામલે સોમવારે સુપ્રીમ કોર્ટમાં સુનાવણી હાથ ધરવામાં આવી હતી. આ દરમિયાન સુપ્રીમ કોર્ટે દિલ્હી સરકારને ફટકાર લગાવી અને AQI ડેટા માંગ્યો. હાલમાં, GRAP-4 દિલ્હી-NCRમાં લાગુ રહેશે. સુપ્રીમ કોર્ટે કમિશન ફોર એર ક્વોલિટી મેનેજમેન્ટ (CAQM)ને આવતીકાલ સુધીમાં નિર્ણય લેવા આદેશ આપ્યો છે કે શું શાળાઓ ખોલી શકાય કે માત્ર ઓનલાઈન જ અભ્યાસ કરાવવામાં આવશે. આ કેસની આગામી સુનાવણી ગુરુવારે થશે. કોર્ટે કહ્યું કે દિલ્હી સરકારે 18 થી 23 નવેમ્બર દરમિયાન GRAP-4 માર્ગદર્શિકાનું ઉલ્લંઘન કર્યું અને ટ્રકોને પ્રવેશની મંજૂરી આપી. સુપ્રીમ કોર્ટે પોતાના આદેશમાં કહ્યું કે જ્યાં સુધી કોર્ટ સંતુષ્ટ ન થાય ત્યાં સુધી AQIમાં સતત ઘટાડો થઈ રહ્યો છે. અમે સ્ટેજ 3 અથવા સ્ટેજ 2 પર ઓર્ડર આપી શકતા નથી. સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે તમામ 13 કોર્ટ કમિશનરોને તેમનું કામ ચાલુ રાખવાની મંજૂરી આપવી જોઈએ. તે સ્પષ્ટ છે કે GRAM IV ની કલમ 1 થી 3 હેઠળના પગલાંને અમલમાં મૂકવા માટે કોઈ ગંભીર પ્રયાસ કરવામાં આવ્યો નથી. આમ કલમ 1 થી 3 માં સત્તાવાળાઓ તરફથી ગંભીર ક્ષતિ છે. અમે દિલ્હી સરકારના આવા તમામ અધિકારીઓ સામે કાર્યવાહી કરવાનો નિર્દેશ આપીશું જેમણે તેનું ઉલ્લંઘન કર્યું છે. સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે ગ્રેપ-4ના કારણે સમાજના ઘણા વર્ગો પ્રભાવિત થયા છે. CAQM પાસે મજૂરો અને દૈનિક વેતનની શ્રેણીની વ્યક્તિઓને નુકસાન ન થાય તે સુનિશ્ચિત કરવા માટે કાયદા હેઠળ વિવિધ સત્તાવાળાઓને નિર્દેશો જારી કરવાની તમામ સત્તાઓ છે. આ રીતે અમે CAQM ને અધિનિયમની કલમ 12 હેઠળ ઘણા ઘટાડાનાં પગલાં લેવા માટે નિર્દેશિત કરીએ છીએ. સુનાવણી દરમિયાન, કોર્ટ કમિશનરે જણાવ્યું હતું કે ખાનગી ઓપરેટરો દ્વારા ટ્રકોની તપાસ કરવામાં આવી રહી છે અને આ કામ માટે કોઈ અલગ પોલીસ દળની નિમણૂક કરવામાં આવી નથી. જસ્ટિસ અભય એસ ઓકાએ કહ્યું કે અમને દિલ્હી સરકારનો આદેશ બતાવો, જેણે આવા માર્કસના સંચાલન માટે ટીમો જારી કરી હતી. આના પર, દિલ્હી સરકારે કહ્યું કે મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશનના કર્મચારીઓ, નાગરિક સંરક્ષણ કર્મચારીઓ અને દિલ્હી પોલીસ અધિકારીઓને બહાર નીકળવાના સ્થળો પર તૈનાત કરવામાં આવ્યા હતા. તેના પર જસ્ટિસ ઓકાએ કહ્યું કે પોલીસને આપેલી સૂચનાઓ બતાવો. કોર્ટે કહ્યું કે જો આવી કોઈ સૂચના નથી તો તે કેવી રીતે કામ કરશે. સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે અમે રિપોર્ટ જોયા વિના કહી શકીએ છીએ કે હજુ પણ તપાસના કોઈ મુદ્દા નથી. સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે અમે જાણવા માગીએ છીએ કે શું એવી કોઈ ચેકપોસ્ટ છે જે આવી ટ્રકોના પ્રવેશ પર પ્રતિબંધ મૂકે છે. કોર્ટ કમિશનરે કહ્યું કે દિલ્હી સરકારની ટ્રાન્સપોર્ટ વિંગનો કોઈ કર્મચારી નથી. તપાસ કરવામાં આવી રહી હતી પરંતુ તે કેટલું અસરકારક હતું તે જોવું રહ્યું. અમે તમામ 83 ચેક પોઈન્ટની મુલાકાત લીધી અને દરેકની ચેકપોસ્ટની અલગ વ્યાખ્યા હતી. પોલીસકર્મીઓ ટ્રકોને રોકવા માટે રસ્તાની વચ્ચે કૂદી પડ્યા હતા. પોલીસ કર્મચારીઓનો જીવ પણ જોખમમાં છે કારણ કે ત્યાં બેરિકેડિંગ નથી.