અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે સોમવારે જાહેરાત કરી હતી કે તેઓ વૈશ્વિક ટેરિફ વધારવાની છેલ્લી તારીખ 9 જુલાઈથી વધારીને 1 ઓગસ્ટ કરી રહ્યા છે. આ સાથે તેમણે બાંગ્લાદેશ અને જાપાન સહિત 14 દેશો પર ટેરિફ વધારવાની પણ જાહેરાત કરી છે. ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્રે સોમવારે તમામ અસરગ્રસ્ત દેશોને ઔપચારિક રીતે પત્ર મોકલીને આ નિર્ણયની જાણ કરી હતી.
આ નિર્ણય હેઠળ, કેટલાક દેશો પર 25%ના દરે કર લાદવામાં આવ્યો છે, જ્યારે કેટલાક પર 30% થી 40% સુધીની ભારે ડ્યુટી વસૂલવામાં આવી છે. ટ્રમ્પે પહેલા જાપાનના વડાપ્રધાન શિગેરુ ઇશિબા અને દક્ષિણ કોરિયાના રાષ્ટ્રપતિ લી જે-મ્યુંગને પત્રો મોકલ્યા, પછી અન્ય દેશોને પણ જાણ કરી.
રોઇટર્સના અહેવાલ મુજબ, યુએસ રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે 14 દેશો પર નવા ટેરિફની જાહેરાત કરતી વખતે ભારત-અમેરિકા વેપાર સોદા વિશે પણ વાત કરી અને કહ્યું, “અમે ભારત સાથે સોદો કરવાની નજીક છીએ. અમે બ્રિટન (યુકે) અને ચીન (ચીન) સાથે સોદો કર્યો છે.”
ટ્રમ્પની ટેરિફ ચેતવણીનો બ્રિક્સના મુખ્ય દેશ ચીન દ્વારા સખત વિરોધ કરવામાં આવ્યો છે. ચીનના વિદેશ મંત્રાલયના પ્રવક્તા માઓ નિંગે કહ્યું કે, બ્રિક્સ આંતરરાષ્ટ્રીય રાજકીય મંચ પર એક સકારાત્મક સંગઠન છે.
નિંગે કહ્યું કે, ચીન કોઈપણ પ્રકારના ટેરિફ અને વેપાર યુદ્ધનો વિરોધ કરે છે. ટેરિફ લાદવાના નામે ધમકીઓ અથવા બિનજરૂરી દબાણનો દરેક સ્તરે વિરોધ કરવામાં આવશે. રાષ્ટ્રપતિ ટ્રમ્પે સોમવારે ફરી દાવો કર્યો કે તેમની સરકારે ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચે ખૂબ જ મોટું યુદ્ધ અટકાવ્યું છે. તેમણે કહ્યું કે અમે ઘણી લડાઈઓ અટકાવી છે, જેમાં ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચેનો ખૂબ મોટો વિવાદ પણ સામેલ છે. અમે બંને દેશોને કહ્યું હતું કે જો તમે એકબીજા સાથે લડશો, તો અમે તમારી સાથે કોઈ વેપાર સંબંધો રાખીશું નહીં. તેઓ કદાચ પરમાણુ યુદ્ધની અણી પર હતા. આને રોકવું ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ હતું.
અમેરિકાના નાણામંત્રી સ્કોટ બેસન્ટે દાવો કર્યો છે કે 90 દેશો અમેરિકા સાથે વેપાર સોદો કરવા તૈયાર છે. તેમણે કહ્યું કે, વ્હાઇટ હાઉસનો મેઇલ ઇનબોક્સ ડીલ ઓફરોથી ભરેલો છે. બધા દેશો શક્ય તેટલી વહેલી તકે ડીલ કરવા તૈયાર છે. 10 એપ્રિલના રોજ, અમે ટેરિફ બંધ કરીને 90 દિવસમાં 90 દેશો સાથે વેપાર સોદાઓનું લક્ષ્ય હાંસલ કર્યું છે. મોટાભાગના દેશો અમેરિકન શરતો સ્વીકારવા તૈયાર છે.
બેસન્ટના મતે, અમેરિકા માને છે કે સ્વસ્થ વેપાર હોવો જોઈએ. કોઈપણ દેશ સાથેના સોદાના દરવાજા ક્યારેય બંધ ન થવા જોઈએ. ટ્રમ્પે 2 એપ્રિલે વિશ્વભરના દેશો પર પારસ્પરિક (ટિટ ફોર ટેટ) ટેરિફ લાદ્યો હતો, જેને પાછળથી 90 દિવસ માટે મુલતવી રાખવામાં આવ્યો હતો. તેની સમયમર્યાદા 9 જુલાઈ, 2025ના રોજ સમાપ્ત થઈ રહી છે. આવી સ્થિતિમાં, આ ડીલ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.
ભારત અને અમેરિકાની ટીમો વોશિંગ્ટનમાં સતત વાટાઘાટો કરી રહી છે. મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, સોદાના મોટાભાગના ભાગો પર સંમતિ સધાઈ ગઈ છે, અને તેની જાહેરાત આજે રાત્રે મોડી રાત્રે અથવા 8 જુલાઈના રોજ થઈ શકે છે. વાણિજ્ય મંત્રી પીયૂષ ગોયલે કહ્યું છે કે ભારત રાષ્ટ્રીય હિતોને પ્રથમ સ્થાન આપશે. ભારત અને અમેરિકા વચ્ચે વેપાર કરાર અંગે લાંબા સમયથી ચર્ચા ચાલી રહી છે, પરંતુ કરાર હજુ સુધી અંતિમ સ્વરૂપ પામ્યો નથી.
જો આપણે તેની પાછળના કારણો પર નજર કરીએ તો, અમેરિકા ભારત પાસેથી તેના કૃષિ અને ડેરી ઉત્પાદનોની આયાત પર ટેરિફ ઘટાડીને તેના માલ માટે ભારતીય બજાર ખોલવાની માંગ કરી રહ્યું છે અને આ સાથે, ઓટો સહિત અન્ય ક્ષેત્રોમાં તેના ટેરિફ ઘટાડવાની માંગ પણ કરી રહ્યું છે. બીજી તરફ, ભારત સરકારે સ્પષ્ટ કર્યું છે કે તે કૃષિ અને ડેરી ક્ષેત્ર પર કોઈપણ કરારના પક્ષમાં નથી.
સૌથી વધુ ટેરિફ દરો:
- મ્યાનમાર અને લાઓસ પર સૌથી વધુ 40% ટેરિફ લાદવામાં આવ્યા હતા.
- થાઇલેન્ડ અને કંબોડિયાએ 36% ચૂકવવા પડશે.
- બાંગ્લાદેશ અને સર્બિયા 35%
- ઇન્ડોનેશિયાને 32% મળે છે
- દક્ષિણ આફ્રિકા અને બોસ્નિયા અને હર્ઝેગોવિના પર 30%
25% ટેરિફ ધરાવતા દેશો:
- જાપાન
- દક્ષિણ કોરિયા
- મલેશિયા
- કઝાકિસ્તાન
- ટ્યુનિશિયા