જ્યારથી અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે તમામ દેશો પર ટેરિફ લાદવાનું શરૂ કર્યું છે, ત્યારથી ભારત અને ચીન નજીક આવી રહ્યા છે. થોડા સમય પહેલા ચીને 3 ખાસ વસ્તુઓની નિકાસ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો. આ 3 ખાસ વસ્તુઓ ખાતર, રેર અર્થ મેગ્નેટ અથવા રેર અર્થ મિનરલ્સ અને ટનલ બોરિંગ મશીનો છે. આ પ્રતિબંધ ભારત પર પણ હતો.
આવી સ્થિતિમાં એવું માનવામાં આવતું હતું કે ભારત આ વસ્તુઓ માટે અમેરિકા પર નિર્ભર હોઈ શકે છે. પરંતુ હવે ચીને આ વસ્તુઓ પરનો પ્રતિબંધ હટાવીને અમેરિકાને ઝટકો આપ્યો છે. એટલે કે, ચીન હવે આ 3 વસ્તુઓ ભારતને નિકાસ કરી શકશે.
વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકર ગયા મહિને ચીનના વિદેશ મંત્રી વાંગ યીને મળ્યા હતા. ત્યારબાદ ભારતે ચીન પાસેથી આ ત્રણ વસ્તુઓ માંગી હતી. વાંગ યી હાલમાં ભારતની બે દિવસીય મુલાકાતે છે. ઇકોનોમિક ટાઇમ્સના અહેવાલ મુજબ, તેમણે જયશંકરને કહ્યું કે ચીને આ વસ્તુઓ પર ભારતીય વિનંતીઓ પર કાર્યવાહી કરવાનું શરૂ કરી દીધું છે. ભારતને એ પણ ખબર પડી છે કે ચીનથી પણ માલ આવવા લાગ્યો છે.
ભારત માટે આ બાબતો કેટલી મહત્વપૂર્ણ
ભારતે ચીન સમક્ષ પોતાની ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી. ચીને અચાનક ખાતરો પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો. આનાથી રવિ સિઝનમાં ડાય-એમોનિયમ ફોસ્ફેટ (DAP)ની ઉપલબ્ધતા પર અસર પડી હતી. તેવી જ રીતે ચીને ટનલ બોરિંગ મશીનોનું શિપમેન્ટ પણ બંધ કરી દીધું હતું. આ મશીનો ભારતમાં બની રહેલા મહત્વપૂર્ણ માળખાકીય પ્રોજેક્ટ્સ માટે હતા. કેટલાક મશીનો વિદેશી કંપનીઓના હતા, જે ચીનમાં બનાવવામાં આવતા હતા.
HDFC બેંકના ગ્રાહકો માટે એલર્ટ, બે દિવસ બંધ રહેશે આ સેવાઓ, જાણો શું છે કારણ
ઓટો અને ઇલેક્ટ્રોનિક્સ ઉદ્યોગોએ પણ ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી. ચીનેરેર અર્થ મેગ્નેટ અને ખનિજો પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો. આનાથી તેમની અછત સર્જાઈ હતી. આ ઇલેક્ટ્રિક વાહનો (EV) અને અન્ય ઇલેક્ટ્રોનિક ઉપકરણોના ઉત્પાદન પર પ્રતિકૂળ અસર કરી રહ્યું હતું. સુરક્ષા કારણોસર ચીને તેમની નિકાસ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો.
મતભેદો ઉકેલાયા
વાંગ યી અને જયશંકર ગયા મહિને બે વાર મળ્યા હતા. સરહદ પરથી સૈનિકો પાછા ખેંચાયા પછી તેઓએ રાજકીય મતભેદો ઉકેલ્યા હતા. બંને દેશો ધીમે ધીમે સંબંધોને સામાન્ય બનાવવા સંમત થયા હતા. પહેલા વિશ્વાસ નિર્માણના પગલાં લેવામાં આવશે, પછી આર્થિક પ્રતિબંધો હળવા કરવામાં આવશે.
અમેરિકા ચીન પ્રત્યે ઉદારતા દાખવી રહ્યું છે
આ સમાચાર એવા સમયે આવ્યા છે જ્યારે અમેરિકા ભારત પ્રત્યે કડક બની રહ્યું છે. અમેરિકાના ટોચના અધિકારીઓ રશિયા સાથેના ભારતના સંબંધો પર સતત પ્રશ્નો ઉઠાવી રહ્યા છે. ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્રે ભારત પર 25%નો વધારાનો ટેરિફ લાદ્યો છે. કુલ ટેરિફ 50% સુધી પહોંચી ગયો છે. ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્રે ભારત પ્રત્યે કડક વલણ દાખવ્યું છે, પરંતુ ચીન પ્રત્યે નરમ વલણ અપનાવ્યું છે. તેમણે ચીન સાથેના ટેરિફને 90 દિવસ માટે મુલતવી રાખ્યો છે. ઉપરાંત, તેમણે ચીનને હાઇ-એન્ડ ચિપ્સની નિકાસ પરનો પ્રતિબંધ હટાવવાની વાત કરી છે.