
અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પનું મોટું જુઠ્ઠાણું ખુલ્લું પડી ગયું છે. ફેબ્રુઆરીમાં તેમણે એમ કહીને હંગામો મચાવ્યો હતો કે અમેરિકાની સહાય એજન્સી USAID (યુનાઈટેડ સ્ટેટ્સ એજન્સી ફોર ઈન્ટરનેશનલ ડેવલપમેન્ટ)એ ભારતની ચૂંટણી પ્રક્રિયામાં દખલગીરી કરી હતી. ટ્રમ્પે દાવો કર્યો હતો કે USAID એ ભારતમાં મતદાન વધારવા માટે 182 કરોડ રૂપિયા આપ્યા હતા. આ અંગે, યુએસ એમ્બેસીએ હવે સ્પષ્ટતા કરી છે કે તેમને ન તો આવું કોઈ ભંડોળ મળ્યું છે અને ન તો તેમણે કોઈને આપ્યું છે. હકીકતમાં, ટ્રમ્પના નિવેદન પછી, વિદેશ મંત્રાલયે દૂતાવાસ પાસેથી 10 વર્ષમાં ભારતને આપવામાં આવેલી યુએસ સહાયની વિગતો માંગી હતી. 2 જુલાઈના રોજ, દૂતાવાસે વિગતો આપી, જેમાં 2014-2024 દરમિયાન ભારતમાં USAID ભંડોળ, તેના ભાગીદારો, ઉદ્દેશ્યોનો ડેટા સામેલ છે. દૂતાવાસે કહ્યું કે આ સમયગાળા દરમિયાન કોઈ ભંડોળ પ્રાપ્ત થયું નથી. વિદેશ મંત્રાલયે ગુરુવારે રાજ્યસભાને યુએસ દૂતાવાસ સાથેની વાતચીત વિશે માહિતી આપી. યુએસ ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ ગવર્નમેન્ટ એફિશિયન્સી (DOGE)એ 16 ફેબ્રુઆરી 2025ના રોજ વિશ્વભરના અન્ય દેશોને USAIDના $486 મિલિયન ભંડોળ રદ કરવાની જાહેરાત કરી. DOGEએ કહ્યું હતું કે આમાં ભારતમાં મતદાન વધારવા માટે રૂ. 182 કરોડનું ભંડોળ પણ સામેલ છે.
આ પછી, ટ્રમ્પે 18 ફેબ્રુઆરીએ કહ્યું, ‘ભારત પાસે ઘણા પૈસા છે. ભારત એવા દેશોમાંનો એક છે જે વિશ્વમાં સૌથી વધુ ટેરિફ લાદે છે, ખાસ કરીને આપણા પર. હું ભારત અને તેમના પીએમ મોદીનો આદર કરું છું, પણ 182 કરોડ કેમ?’ ટ્રમ્પે આગામી થોડા દિવસોમાં ભંડોળના દાવાને ઘણી વખત પુનરાવર્તિત કર્યો. આ સમય દરમિયાન, તેમણે મોદીનું નામ પણ લીધું. ટ્રમ્પે 21 ફેબ્રુઆરીએ કહ્યું હતું કે આ ભંડોળ ભારતમાં મતદાન વધારવા માટે આપવામાં આવ્યું હતું અને આપણું શું? અમેરિકામાં મતદાન વધારવા માટે આપણને પણ પૈસાની જરૂર છે. વિદેશ મંત્રાલયના જણાવ્યા અનુસાર, દૂતાવાસ તરફથી મળેલા દસ્તાવેજો દર્શાવે છે કે 2021થી 2024 દરમિયાન USAID દ્વારા ભારતને કુલ 397 કરોડ રૂપિયા આપવામાં આવ્યા હતા. આ સહાય USAID અંગે અમેરિકા સાથે પહેલાથી જ હસ્તાક્ષર કરાયેલા 7 કરારો હેઠળ આપવામાં આવી હતી. આમાં, તિબેટ ફંડ, તિબેટીયન આધ્યાત્મિક નેતા દલાઈ લામા અને અન્ય કાર્યક્રમો માટે સૌથી વધુ 255 કરોડ રૂપિયા આપવામાં આવ્યા હતા. તાજેતરમાં રાજ્યસભાના સાંસદ ડૉ. જોન બ્રિટાસે ગૃહમાં પૂછ્યું હતું કે USAIDની વર્તમાન સ્થિતિ શું છે? આ અંગે વિદેશ મંત્રાલયે માહિતી આપી હતી કે યુએસ વહીવટીતંત્રે USAIDના 83% કાર્યક્રમો બંધ કરી દીધા છે. 94% કર્મચારીઓને નોકરીમાંથી કાઢી મૂકવામાં આવ્યા છે. બાકીના 17% કાર્યક્રમોનું સંચાલન મંત્રાલય દ્વારા કરવામાં આવી રહ્યું છે. ત્યારબાદ 29 જુલાઈના રોજ, યુએસ દૂતાવાસે જાહેરાત કરી કે 2 સપ્ટેમ્બરથી બધા USAID કાર્યક્રમો બંધ કરવામાં આવશે.