- Be careful! ₹150ની કાર્બાઈડ ગને છીની 125 આંખોની રોશની, બાળકો સૌથી વધુ અસરગ્રસ્ત
- યુ-ટ્યુબ જુગાડથી વિનાશ : દેશી કાર્બાઈડ ગને ભોપાલમાં 125ને ગંભીર ઇજા, કેમિકલ બર્નથી રોશની જોખમમાં
- દિવાળીની ખુશીઓમાં વિષ : સસ્તી ગને બાળકોની આંખો બગાડી, ભોપાલમાં 125 કેસ, ડૉક્ટરોની ચેતવણી
- કાર્બાઈડ બોમ્બનો ધમાકો : ભોપાલમાં 125 આંખોને નુકસાન, જુગાડીની ગને કોર્નિયા ટ્રાન્સપ્લાન્ટની નોબત
- ભોપાલની દુઃખદ દિવાળી : ₹200ની ગને છીની બાળકોની રોશની, જાગૃતિ અને પ્રતિબંધની માંગ
Be careful! : દિવાળી પહેલા જ યુ-ટ્યુબ અને સોશિયલ મીડિયા પર જૂગાડથી દેશી બંદૂક બનાવવાના વીડિયો વાયરલ થઈ રહ્યાં હતા. આ વીડિયોમાં 200 રૂપિયા જેટલા ઓછા ખર્ચમાં દેશી બંદૂક બનાવવાની ટેકનિક શીખવવામાં આવે છે. જણાવી દઈએ કે, આવા એક નહીં પરંતુ અનેક વીડિયો હાલના દિવસોમાં વાયરલ થઈ રહ્યાં હતા. જેમાં ફટાકડાનો ખર્ચ ઘટાડવા દેશી બંદૂક બનાવવાનું કહેવામાં આવે છે. આ જૂગાડું બંદૂક ખેડૂતો માટે પણ ઉપયોગ હોવાનું કહેવામાં આવે છે. કેમ કે આ બંદૂકથી મોટો અવાજ કરીને ખેતરોમાં આવતા જાનવરોને ભગાડવાનો પણ તર્ક આપવામાં આવ્યો છે. જોકે, આ વીડિયો જોઈને જે લોકોએ દેશી બંદૂક બનાવી તેમાથી અનેક લોકોએ પોતાની આંખોની રોશની ગુમાવવાનો વારો આવ્યો છે.
ભોપાળની એક હોસ્પિટલથી આવેલા સમાચાર ચોંકાવનારા છે. 150-200 રૂપિયાની કાર્બાઈડ ગને આ વખતે બાળકો અને યુવાનોની આંખોની રોશનીને જોખમમાં મુકી દીધી છે. હોસ્પિટલોના આંકડા અનુસાર, અત્યાર સુધીમાં 125થી વધુ લોકો આ વિસ્ફોટક જુગાડની ચપેટમાં આવી ગયા છે. આમાં મોટા ભાગના દર્દી 8થી 14 વર્ષની વચ્ચેના બાળકો છે, પરંતુ 7 વર્ષથી લઈને 35 વર્ષ સુધીના પુખ્ત વયસ્કો પણ અસરગ્રસ્ત થયા છે.
આ ગન શું છે અને તે કેવી રીતે કામ કરે છે?
આ દેશી ગને ગેસ લાઈટર, પ્લાસ્ટિક પાઈપ અને સરળતાથી મળી જતા કાર્બાઈડ (કેલ્શિયમ કાર્બાઈડ)થી સરળ વિધિથી બનાવવામાં આવે છે. પાઈપમાં ભરેલા કાર્બાઈડને જ્યારે પાણી સાથે મિક્સ કરવામાં આવે છે ત્યારે એસીટીલીન ગેસ ઉત્પન્ન થાય છે. એક નાની જેટલી ચિનગારી મળતાં જ તીવ્ર વિસ્ફોટ થાય છે અને પાઈપ તૂટતાં નીકળતા પ્લાસ્ટિકના નાના-નાના ટુકડા, જેમ કે છરા સહિતના કર્બાઈડના ટૂકડા સીધા શરીરમાં ખાસ કરીને આંખોમાં ઘૂસીને ગંભીર ઇજા કરે છે. ઘણી વખત બાળકો જિજ્ઞાસાથી ઝાંખે છે અને તે જ ક્ષણે વિસ્ફોટ થઈ જાય છે, જેનાથી મોઢા, આંખો અને કોર્નિયાને ગંભીર નુકસાન થાય છે.
ભોપાલની હોસ્પિટલોમાં આવતા દર્દીઓની રિપોર્ટમાં જણાવાયું છે કે 100માંથી 20-30 ટકા કેસમાં ગંભીર નુકસાન જોવા મળ્યું છે. ઘણા લોકોને તાત્કાલિક ઓપરેશનની જરૂર પડી અને કેટલાક કેસમાં કોર્નિયા ટ્રાન્સપ્લાન્ટ પણ કરવાનું પડ્યું. જેને હળવી બળતરાની ઇજા હતી તેમને પટ્ટી બાંધીને ઘર મોકલી દેવામાં આવ્યા છે, પરંતુ ગંભીર કેસો માટે હવે ઓપરેશનની તૈયારી ચાલી રહી છે.
આંખોમાં કેમિકલ બર્ન
નેત્રરોગ વિશેષજ્ઞ ડૉ. અદિતિ દુબેએ જણાવ્યું, “અમારી પાસે 7 વર્ષથી લઈને 35 વર્ષ સુધીના લોકો આવ્યા છે. આ દિવાળીમાં અમે કાર્બાઈડ બોમ્બથી એક વિશેષ પ્રકારની ઇજા જોઈ. ઘણા કેસમાં કેમિકલના ઉપયોગને કારણે આંખોમાં કેમિકલ બર્નથી ભયંકર બળતરા થાય છે. 20થી 30 ટકા લોકોને ખૂબ જ ગંભીર નુકસાન થયું છે, જેમના માટે ઓપરેશન કરવામાં આવ્યું છે. જેનો બર્ન ઓછો હતો તેને સારવાર પછી ઘર મોકલી દેવામાં આવ્યા છે. ભવિષ્યમાં ઓપરેશનના પરિણામોથી જ ખબર પડશે કે કોને કેટલો લાભ થશે?”
ડૉક્ટરનું આ સ્પષ્ટ નિવેદન જણાવે છે કે માત્ર બાહ્ય ઇજા જ નહીં, પરંતુ કેમિકલ બર્નને કારણે આંખની આંતરિક રચના પણ અસરગ્રસ્ત થઈ છે, જે આંખોની રોશનીને હંમેશા માટે ખતમ કરી શકે છે.
જાગૃતિ અભિયાન જરૂરી
પરિવારોમાં ગંભીર ચિંતાનો માહોલ છે. માતા-પિતા કહે છે કે સસ્તી કિંમત અને સરળતાથી મળતી જતી સામગ્રીએ આ ઘાતક જુગાડને પ્રોત્સાહન આપ્યું છે. વિશેષજ્ઞોનો સૂચન છે કે બજારોમાં કાર્બાઈડ અને આવા તત્વોની ઉપલબ્ધતા પર નિયંત્રણ તેમજ લોકોમાં જાગૃતિ અભિયાન જરૂરી છે.
શાળાઓમાં બાળકોને જોખમો વિશે શિક્ષિત કરવા અને ઘરોમાં દિવાલો પર ચેતવણીઓ ચોંટાડવી પણ મદદરૂપ થશે. નાગરિકોની જવાબદારી સાથે વહીવટની પણ મોટી ભૂમિકા બને છે જેમ કે વેચાણ પર પ્રતિબંધ, હોલસેલ સપ્લાયર્સ સામે કાર્યવાહી અને તહેવારોના સમયે કડક તપાસ આવશ્યક છે.