એવું કહેવાય છે કે જ્યારે આત્મસન્માનની વાત આવે છે, ત્યારે ન તો પૈસાની રકમ કે અન્ય કોઈ બાબત મહત્વની નથી, ફક્ત પોતાના અસ્તિત્વની લડાઈ લડવામાં આવે છે. આ સ્વાભિમાનને બચાવવાની લડાઈનો એક કિસ્સો મધ્યપ્રદેશના બાલાઘાટ જિલ્લામાંથી સામે આવ્યો છે. અહીં રહેતા શિવરાજ સિંહ ઠાકુરે પોતાના સ્વાભિમાનની રક્ષા માટે લાંબી કાનૂની લડાઈ લડી અને આ લડાઈ પણ જીતી લીધી.
તેણે આ જીત માટે 11 વર્ષથી રાહ જોઈ છે. લાંબી રાહ અને ધીરજ બાદ મળેલી આ જીત બાદ તેણે હવે રાહતનો શ્વાસ લીધો છે. શિવરાજની આ લડાઈ જૂતાને લઈને શરૂ થઈ હતી. જૂતું ખરાબ હતું અને દુકાનદારે શિવરાજને કંઈક કહ્યું હતું, પીડામાંથી મુક્તિ મેળવવા માટે, શિવરાજ ગ્રાહક ફોરમમાં ગયો અને વર્ષો સુધી લડ્યો અને નિર્ણયની રાહ જોતો રહ્યો.
વાસ્તવમાં આ મામલો 2013માં શરૂ થયો હતો જ્યારે શિવરાજ ઠાકુરે બાલાઘાટના સુભાષ ચોક સ્થિત જ્યોતિ ફૂટ વેરમાંથી 600 રૂપિયાના જૂતા ખરીદ્યા હતા. પગરખાં ખરીદ્યાના બે દિવસ પછી જ તેના તળિયા અંદરથી ફૂટી ગયા. જ્યારે શિવરાજ તેના જૂતા બદલવા માટે દુકાનદાર પાસે ગયો તો દુકાનદારે તેની ફરિયાદની અવગણના જ નહી પરંતુ તેનું અપમાન પણ કર્યું અને તેની સ્થિતિ પર સવાલો ઉભા કર્યા.
દુકાનદારે કહ્યું કે આ શૂઝ હવે બદલી શકાય તેમ નથી કારણ કે જૂતાની કોઈ ગેરંટી અને વોરંટી નથી. ત્યારે શિવરાજે કહ્યું કે તમે ખરીદી વખતે મોટી વાત કરી હતી. આ બાબતે દુકાનદાર ગુસ્સે થયો હતો. ગ્રાહક શિવરાજે કહ્યું કે તેઓ આ સમગ્ર મામલે ગ્રાહક ફોરમમાં જશે અને તેની ફરિયાદ કરશે. આ બાબતે દુકાનદારે કહ્યું કે તેણે તમારા જેવા ઘણા ગ્રાહકો જોયા છે. ત્યાં જઈને શું કરશો? તેની કિંમત પણ 2000 રૂપિયા છે. હવે જોઈએ તમારું સ્ટેટસ શું છે? આ અપમાનજનક વર્તનથી દુઃખી થયેલા શિવરાજે પોતાના સ્વાભિમાનને બચાવવા ગ્રાહક ફોરમનો સંપર્ક કર્યો. 2013માં તેણે બાલાઘાટના ગ્રાહક ફોરમમાં કેસ દાખલ કર્યો હતો. જો કે, કેસ 2 મહિના સુધી ચાલ્યા પછી, તે ગ્રાહક ફોરમ બાલાઘાટના નિર્ણયથી સંતુષ્ટ ન હતો અને તેણે રાજ્ય ગ્રાહક ફોરમ, ભોપાલમાં અપીલ કરી.
આ કેસમાં નિર્ણય આવતા 11 વર્ષ લાગ્યા. અંતે, મધ્ય પ્રદેશ રાજ્ય ગ્રાહક તકરાર નિવારણ આયોગ, ભોપાલે દુકાનદારને રૂ. 3,400નો દંડ ફટકાર્યો. તેમાં 6% વાર્ષિક વ્યાજ સાથે રૂ. 600ની મૂળ રકમ, શારીરિક અને માનસિક પીડા માટે રૂ. 1000 અને અપીલ ખર્ચ માટે રૂ. 1000નો સમાવેશ થાય છે. આ નિર્ણયથી સ્પષ્ટ થઈ ગયું છે કે ન્યાય મેળવવામાં ગમે તેટલો સમય લાગે, જો ઈરાદા મજબૂત હોય તો વ્યક્તિ પોતાના સ્વાભિમાનનું રક્ષણ કરી શકે છે. શિવરાજ ઠાકુરની આ લડાઈએ તેમને ન માત્ર ન્યાય મળ્યો, પરંતુ એ પણ બતાવ્યું કે એક સામાન્ય નાગરિક પણ તેમના અધિકારો માટે ઊભા થઈ શકે છે.