રાજસ્થાન તેની સુંદરતા અને પરંપરાઓ માટે વિશ્વભરમાં લોકપ્રિય છે. આ રાજ્યના પવિત્ર શહેર અજમેરમાં 1990 થી 1992 દરમિયાન કંઈક એવું બન્યું જેણે સમગ્ર દેશમાં ગુસ્સો ઉભો કર્યો. હકીકતમાં, આ બે વર્ષમાં આ શહેરમાં 100 થી વધુ શાળાની છોકરીઓ પર સામૂહિક બળાત્કાર થયો હતો. આજે આ કેસમાં યુવતીઓને 32 વર્ષ બાદ ન્યાય મળ્યો છે. તમને જણાવી દઈએ કે, વિશેષ પોક્સો કોર્ટે આ કેસમાં 6 આરોપીઓને આજીવન કેદની સજા સંભળાવી છે.
આજે એટલે કે 20 ઓગસ્ટ 2024ના રોજ સ્પેશિયલ પોક્સો કોર્ટે અજમેર ગેંગરેપ અને બ્લેકમેલ કેસમાં 6 આરોપીઓને આજીવન કેદની સજા સંભળાવી હતી. આ કેસમાં કુલ 18 આરોપી હતા. જેમાંથી 9 આરોપીઓને સજા થઈ ચૂકી છે. જ્યારે એક આરોપી અન્ય કેસમાં જેલમાં છે અને એક આરોપીએ આત્મહત્યા કરી લીધી છે. એક આરોપી હજુ ફરાર છે.
તે દિવસોમાં અજમેર શહેરમાં એક અખબાર પ્રકાશિત થતું હતું, નવજ્યોતિ દૈનિક અખબાર. મે 1992 માં એક દિવસ જ્યારે શહેરના લોકો સવારે જાગ્યા ત્યારે તેમને અખબારમાં પ્રકાશિત એક સમાચાર મળ્યા. સમાચારની હેડલાઈન હતી, ‘મોટા લોકોની દીકરીઓ બ્લેકમેલિંગનો શિકાર’. આ લખ્યું હતું યુવા પત્રકાર સંતોષ ગુપ્તાએ. આ અહેવાલ અખબારમાં પ્રસિદ્ધ થતાં જ આખા શહેરમાં હોબાળો મચી ગયો હતો. બપોર સુધીમાં મામલો રાજસ્થાનના મુખ્યમંત્રી સુધી પહોંચ્યો હતો. તે સમયે રાજ્યમાં ભાજપની સરકાર હતી અને મુખ્યમંત્રી ભૈરોસિંહ શેખાવત હતા.
મુખ્યમંત્રીએ આ બાબતને ગંભીરતાથી લીધી અને પોલીસને કહ્યું કે આરોપીઓ કોઈપણ ભોગે છટકી ન જાય. જો કે, પોલીસ કાર્યવાહીમાં વિલંબ થઈ રહ્યો હતો અને તે દરમિયાન આરોપીઓ દરેક પુરાવાનો નાશ કરવા માટે સંપૂર્ણ વ્યવસ્થા કરી રહ્યા હતા. અખબારમાં સમાચાર પ્રસિદ્ધ થયાને લગભગ 15 દિવસ વીતી ગયા પરંતુ કોઈ કાર્યવાહી કરવામાં આવી નથી. અહીં સંતોષ ગુપ્તા દરરોજ અખબારમાં આ કેસ સાથે જોડાયેલી નવી માહિતીઓ લખતો હતો. જ્યારે સંતોષ ગુપ્તાને લાગ્યું કે આરોપીઓ સામે કાર્યવાહી કરવામાં આવી રહી નથી, ત્યારે તેમણે તેમના બીજા સમાચારમાં તેમની તસવીરો પણ પ્રકાશિત કરી. આ સમાચારનું શીર્ષક હતું, ‘છાત્રોઓને બ્લેકમેઈલ કરનારાઓ આઝાદ કેવી રીતે રહ્યા ?’
જ્યારે લોકોએ પીડિત છોકરીઓ સાથે આરોપીની તસવીરો જોઈ તો તેમનો ગુસ્સો આસમાને પહોંચી ગયો. આખા શહેરમાં રોષ ફેલાયો હતો. આ પછી સંતોષ ગુપ્તાએ ત્રીજા સમાચાર પ્રકાશિત કર્યો અને તેનું શીર્ષક હતું, ‘સીઆઈડીએ 5 મહિના પહેલા માહિતી આપી હતી!’ ચોથા સમાચાર લખ્યા ‘દોઢ મહિના પહેલા જ આ તસવીરો જોઈ લીધી હતી’. ચોથા સમાચારે લોકોના ગુસ્સાને તોડી નાખ્યો કારણ કે તે એક નિવેદન પર પ્રકાશિત થયો હતો. આ નિવેદન રાજસ્થાનના તત્કાલીન ગૃહમંત્રી દિગ્વિજય સિંહે આપ્યું હતું.
લોકોને લાગ્યું કે જ્યારે સરકાર અને વહીવટીતંત્રને આખા કેસ અને આરોપીઓ વિશે પહેલેથી જ ખબર છે તો પછી તેમની સામે કાર્યવાહી કેમ નથી થઈ રહી. લોકો રસ્તા પર ઉતરી આવ્યા અને અજમેર બંધનું એલાન આપ્યું. વિશ્વ હિન્દુ પરિષદ, શિવસેના, બજરંગ દળ જેવા સંગઠનોએ સમગ્ર શહેરમાં હંગામો મચાવ્યો હતો. બીજી તરફ અજમેર જિલ્લા બાર એસોસિએશનના વકીલો પણ યુવતીઓને ન્યાય અપાવવા માટે આગળ આવ્યા હતા.
જ્યારે મામલો વેગ પકડવા લાગ્યો ત્યારે રાજસ્થાનના તત્કાલિન મુખ્યમંત્રી ભૈરો સિંહ શેખાવતે આ કેસ CID CBને સોંપ્યો હતો. આ પછી વરિષ્ઠ IPS અધિકારી એનકે પટણી પોતાની આખી ટીમ સાથે અજમેર પહોંચ્યા. 31મી મેના રોજથી તપાસ શરૂ થઈ હતી અને આ તપાસમાં યુથ કોંગ્રેસના શહેર પ્રમુખ અને દરગાહના ખાદિમ ચિશ્તી પરિવારના ફારૂક ચિશ્તી, ઉપપ્રમુખ નફીસ ચિશ્તી, સંયુક્ત સચિવ અનવર ચિશ્તી, કોંગ્રેસના પૂર્વ ધારાસભ્ય અલ્માસ મહારાજના સંબંધીઓ, ઈશરત અલી, ઈકબાલ ખાન, સલીમ, જમીર, સોહેલ ગની, પુત્તન અલ્હાબાદી, નસીમ અહેમદ ઉર્ફે ટારઝન, પ્રવેઝ અંસારી, મોહિબુલ્લા ઉર્ફે મેરાડોના, કૈલાશ સોની, મહેશ લુધાની, પુરુષોત્તમ ઉર્ફે જોન વેસ્લી ઉર્ફે બબના અને હરીશ તોલાની જેવા નામો સામે આવ્યા હતા. તેમાંથી હરીશ તોલાણી એ વ્યક્તિ હતો જે લેબમાં છોકરીઓના અશ્લીલ ચિત્રો તૈયાર કરતો હતો.
તપાસ બાદ પહેલા 8 લોકોની ધરપકડ કરવામાં આવી હતી. વર્ષ 1994માં જ્યારે એક આરોપી પુરૂષોત્તમ જેલમાંથી બહાર આવ્યો ત્યારે તેણે આત્મહત્યા કરી લીધી હતી. જ્યારે આ કેસનો પહેલો નિર્ણય 6 વર્ષ બાદ આવ્યો હતો અને તેમાં 8 લોકોને આજીવન કેદની સજા ફટકારવામાં આવી હતી અને હવે 32 વર્ષ બાદ 6 દોષિતોને આજીવન કેદની સજા ફટકારવામાં આવી છે.
આ સમગ્ર મામલો 1991ની આસપાસ શરૂ થયો હતો. શહેરના એક મોટા યુવા નેતાએ વેપારીની પુત્રી સાથે મિત્રતા કરી અને તેને ફસાવીને ફાયસાગર સ્થિત ફરુખ ચિશ્તીના પોલ્ટ્રી ફાર્મહાઉસમાં બોલાવી. ત્યાં પહેલા યુવતી પર બળાત્કાર ગુજારવામાં આવ્યો અને પછી તેની તસવીરો લેવામાં આવી. ત્યારપછી આરોપીએ આ ફોટા દ્વારા યુવતીને બ્લેકમેલ કરીને તેના મિત્રોને પણ આ ફાર્મહાઉસ પર લાવવા કહ્યું હતું. આ દરમિયાન આ આરોપીઓએ લગભગ 100 છોકરીઓ પર બળાત્કાર કર્યો અને તેમની નગ્ન તસવીરો ખેંચી.
બાદમાં જ્યારે તપાસ કરવામાં આવી ત્યારે જાણવા મળ્યું કે આ આરોપીઓએ જે લેબમાંથી આ યુવતીઓના ફોટોગ્રાફ્સ તૈયાર કર્યા હતા તે લેબમાંથી આ ફોટોગ્રાફ્સ શહેરના અન્ય લોકોના હાથમાં આવી ગયા હતા અને તેમણે પણ આ ફોટોગ્રાફ્સની મદદથી યુવતીઓને બ્લેકમેલ કરી અને તેમના પર બળાત્કાર કર્યો. આ તમામ યુવતીઓની ઉંમર માત્ર 17 થી 20 વર્ષની હતી. જ્યારે આ યુવતીઓની તસવીરો શહેરભરમાં ફરવા લાગી ત્યારે પીડિત યુવતીઓ માંથી 6 એ આત્મહત્યા કરી લીધી. કેટલાક પરિવારો શહેર છોડીને ગુમનામીનું જીવન જીવવા લાગ્યા હતા.