છેલ્લા કેટલાક સમયથી મીડિયામાં સતત એવા અહેવાલો ચાલી રહ્યા હતા કે કેન્દ્ર સરકાર ૧ મે, ૨૦૨૫ થી ટોલ ટેક્સ સંબંધિત નિયમોમાં મોટા ફેરફાર કરવા જઈ રહી છે અને સેટેલાઇટ આધારિત ટોલ સિસ્ટમ લાગુ કરવામાં આવશે. આ અહેવાલો બાદ લોકોમાં મૂંઝવણ પ્રવર્તી રહી હતી. જોકે, હવે સરકારે આ સમગ્ર મામલે સ્પષ્ટતા કરી છે અને આ સમાચારને સંપૂર્ણપણે ખોટા ગણાવ્યા છે.
કેન્દ્રીય માર્ગ પરિવહન અને રાજમાર્ગ મંત્રાલય (MoRTH) એ શુક્રવારે એક નિવેદન જારી કરીને સ્પષ્ટતા કરી હતી કે આગામી ૧ મે, ૨૦૨૫ થી સમગ્ર દેશમાં સેટેલાઇટ-આધારિત ટોલ સિસ્ટમ લાગુ કરવા અંગે કોઈ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો નથી. મંત્રાલયે એવા મીડિયા અહેવાલોને નકારી કાઢ્યા છે જેમાં દાવો કરવામાં આવ્યો હતો કે નવી સેટેલાઇટ-આધારિત ટોલ સિસ્ટમ હાલની FASTag ટોલ કલેક્શન સિસ્ટમનું સ્થાન લેશે.
મંત્રાલયે જણાવ્યું હતું કે ટોલ પ્લાઝા પર વાહનોની અવરોધ-મુક્ત અને સીમલેસ હિલચાલને સક્ષમ કરવા અને મુસાફરીનો સમય ઘટાડવા માટે ઓટોમેટિક નંબર પ્લેટ રેકગ્નિશન (ANPR)-FASTag આધારિત બેરિયર ફ્રી ટોલિંગ સિસ્ટમ પસંદ કરવામાં આવશે.
નવી સિસ્ટમ શું હશે?
નિવેદન અનુસાર, પ્રસ્તાવિત અદ્યતન ટોલ સિસ્ટમ ANPR ટેક્નોલોજીને હાલની FASTag સિસ્ટમ સાથે જોડશે. ANPR ટેક્નોલોજી વાહનોની નંબર પ્લેટ વાંચીને તેમને ઓળખશે, જ્યારે FASTag સિસ્ટમ ટોલ કપાત માટે રેડિયો-ફ્રિકવન્સી આઇડેન્ટિફિકેશન (RFID) નો ઉપયોગ કરે છે. આ નવી સિસ્ટમ હેઠળ, વાહનોને ટોલ પ્લાઝા પર રોકાયા વિના જ ઉચ્ચ-પ્રદર્શન ANPR કેમેરા અને FASTag રીડર દ્વારા તેમની ઓળખના આધારે ટોલ વસૂલવામાં આવશે.
જો કોઈ વાહન આ નિયમોનું પાલન કરતું નથી, તો ઉલ્લંઘન કરનારાઓને ઈ-નોટિસ જારી કરવામાં આવશે. જો ઈ-નોટિસ દ્વારા દંડની ચૂકવણી કરવામાં નહીં આવે, તો તેનાથી FASTag સસ્પેન્ડ થઈ શકે છે અને વાહન સંબંધિત અન્ય દંડ પણ લાગુ પડી શકે છે.
મંત્રાલયે સ્પષ્ટ કર્યું છે કે હાલમાં FASTag સિસ્ટમ જ કાર્યરત રહેશે અને ૧ મે થી નિયમોમાં કોઈ ફેરફાર કરવામાં આવી રહ્યો નથી. જે નવા નિયમોની વાત ચાલી રહી છે, તે ભવિષ્યમાં અમલમાં મુકાઈ શકે છે, પરંતુ તેની શરૂઆત ૧ મે થી નહીં થાય. આ સ્પષ્ટતાથી ટોલ ટેક્સ અંગે ફેલાયેલી ગેરસમજ દૂર થઈ છે.