ઓનલાઈન ફિટનેસ જગતમાં એક ચોંકાવનારો ટ્રેન્ડ સામે આવ્યો છે. જેમાં ઘણા પ્રભાવકો તેમના અવિશ્વસનીય શરીરને કુદરતી આહાર અને કસરતનું પરિણામ ગણાવે છે, જ્યારે હકીકતમાં તેઓ સ્ટીરોઈડ્સ અને વજન ઘટાડવાની ઘ્વાઓ જેવી ગેરકાયદેસર પદ્ધતિઓનો ઉપયોગ કરતા હોવાનું બહાર આવ્યું છે. તાજેતરમાં થયેલા ઘટસ્ફોટમાં જાણવા મળ્યું છે કે આ પ્રભાવકો લાખો યુવાનોને તેમના જૂઠાણાંથી ગેરમાર્ગે દોરી રહ્યા છે અને તેમને અવાસ્તવિક અપેક્ષાઓ આપી રહ્યા છે.
૨૦૨૨માં બ્રાયન “લિવર કિંગ” જોન્સનને જોયા પછી ભાગ્યે જ કોઈ માની શકે કે તેણે દવાઓની મદદ વિના આવું શરીર મેળવ્યું હશે. તે એક એક્શન ફિગર જેવો દેખાતો હતો, જેના શરીરમાં અસંખ્ય નસો હતી. તેણે દાવો કર્યો હતો કે તેનું આ શરીર કાચા લીવર, કાચા હાડકાંના મજ્જા અને કાચા વૃષણના આહારને કારણે છે. ઘણા લોકોએ તેના આ દાવા પર વિશ્વાસ કર્યો, કારણ કે કોઈ સામાન્ય વ્યક્તિ આવા આહારનું પાલન કરવાની હિંમત ના કરે. જો કે, બાદમાં લીક થયેલા ઈમેઈલ્સ અને નેટફ્લિક્સની એક ડોક્યુમેન્ટરીમાં ખુલાસો થયો કે તે દર મહિને $૧૧,૦૦૦થી વધુ સ્ટીરોઈડ્સ પાછળ ખર્ચતો હતો.
લિવર કિંગ માત્ર એક ઉદાહરણ છે. ઈતિહાસમાં ઘણા પ્રખ્યાત લોકોએ પણ આવી છેતરપિંડી કરી છે. ૧૯૮૦ના દાયકામાં હલ્ક હોગને લોકોને પ્રાર્થના કરવા અને વિટામિન ખાવા માટે પ્રેરિત કર્યા, પરંતુ ૧૯૯૪માં તેણે સ્વીકાર્યું કે તે એક દાયકાથી વધુ સમયથી સ્ટીરોઈડ઼સનો ઉપયોગ કરી રહ્યો હતો. ૨૦૨૫માં ઘણા પ્રભાવકો સવારે બરફના પાણીમાં સ્નાન અને ઊંડા શ્વાસ લેવાની કસરતોના વીડિયો પોસ્ટ કરે છે, પરંતુ તેઓ જે ઇન્જેક્શન લે છે તેનો ઉલ્લેખ કરતા નથી. આના કારણે યુવાનો અને મધ્યમ વયના લોકોમાં પણ શરીર વિશેની ખોટી છાપ ઊભી થઈ રહી છે.
આજના આર્થિક વાતાવરણમાં ફિટનેસ ઉદ્યોગ ખૂબ જ આકર્ષક બની ગયો છે. થોડા લાખ ફોલોઅર્સ અને સારી માર્કેટિંગ આવડત હોય તો ઇબુક, ઓનલાઈન કોર્સ અથવા ભોજન યોજના વેચવી સરળ છે. જેમ્સ સ્મિથ નામના એક ફિટનેસ પ્રભાવકે ખુલ્લેઆમ સ્વીકાર્યું કે તેણે ૨૦ વર્ષની ઉંમરે સ્ટીરોઈડ્સનો ઉપયોગ કર્યો હતો. તેના કહેવા પ્રમાણે, જો કોઈની પાસે સારી જીનેટિક્સ હોય અને માર્કેટિંગની સમજ હોય તો સ્ટીરોઈડ્સનો થોડો ઉપયોગ કરીને પણ સારી આવક મેળવી શકાય છે.
ઘણા પ્રભાવકો “નેચરલ” હોવાનો દાવો કરે છે અથવા આ વિષયને સંપૂર્ણપણે ટાળે છે. કેટલાક તો ટેસ્ટ કરાવીને પણ સાબિત કરવાનો પ્રયાસ કરે છે કે તેઓ સ્વચ્છ છે. પરંતુ તેઓ એ વાતને અવગણે છે કે ટેસ્ટમાં છેતરપિંડી કરવી સરળ છે. મોટાભાગના સ્ટીરોઈડ્સ એક મહિના પછી પકડાઈ શકતા નથી, પરંતુ તેની અસર શરીરમાં કાયમ રહે છે. એક અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે જે પુરુષોએ ૧૦ અઠવાડિયા સુધી ૬૦૦ મિલિગ્રામ ટેસ્ટોસ્ટેરોન લીધું અને કસરત ન કરી તો પણ તેઓએ પ્લેસિબો જૂથ કરતાં વધુ તાકાત મેળવી.
ફક્ત સ્ટીરોઈડ્સ જ નહીં. ઘણા પ્રભાવકો વજન ઘટાડવાની દવાઓનો ઉપયોગ કરીને પણ ચમત્કારિક પરિવર્તન બતાવે છે. જનેલ રોહ્નર નામની એક પ્રભાવકે તાજેતરમાં સ્વીકાર્યું કે તેણે વજન ઘટાડવાની દવાઓનો ઉપયોગ કર્યો હતો અને તેણે પોતાના ફોલોઅર્સને કોર્સના પૈસા પાછા આપ્યા. ઘણા પ્રભાવકો સિન્થોલ જેવા તેલ ઇન્જેક્ટ કરે છે અથવા ખતરનાક “બ્રાઝિલિયન બટ લિફ્ટ” જેવી સર્જરી કરાવે છે.
આ બધી છેતરપિંડીની સમાજ પર ઘણી નકારાત્મક અસર પડે છે. ૨૦૨૨ના એક સર્વેમાં ૨૩% પુરુષો અને ૪૨% મહિલાઓએ જણાવ્યું કે તેઓ ભાગ્યે જ અથવા ક્યારેય તેમના શરીર વિશે આત્મવિશ્વાસ અનુભવતા નથી. જે લોકો ઓનલાઈન પ્રભાવકોની વાત પર વિશ્વાસ કરે છે તેઓ માટે કસરત નિરાશાજનક બની શકે છે, કારણ કે ગમે તેટલી મહેનત કરવા છતાં તેઓ તેમના જેવા પરિણામો મેળવી શકતા નથી.
ફિલ્મ સ્ટાર્સ પણ પરિસ્થિતિને વધુ ખરાબ કરી રહ્યા છે. જેઓ ૪૦ અને ૫૦ વર્ષની ઉંમરમાં પણ પહેલાં કરતાં વધુ પાતળા અને મજબૂત દેખાય છે અને દિવસમાં બે વાર કસરત અને પુષ્કળ પાણી પીવાની સલાહ આપે છે. ડાન રોબર્ટ્સ નામના એક પર્સનલ ટ્રેનરના કહેવા પ્રમાણે, સ્નાયુઓ બનાવવામાં સમય લાગે છે, તેથી જો કોઈ અચાનક ઘણા સ્નાયુઓ બનાવે તો તે સ્ટીરોઈડ્સ અથવા ગ્રોથ હોર્મોન વિના શક્ય નથી.
કેટલાક ફિટનેસ ઉત્સાહીઓ આ છેતરપિંડી સામે લડી રહ્યા છે. રેડિટના “નેટી ઓર જ્યુસ” સમુદાયમાં લોકો ચર્ચા કરે છે કે શું પ્રખ્યાત લોકો અને પ્રભાવકોનું શરીર કુદરતી રીતે પ્રાપ્ત કરી શકાય છે કે નહીં. યુટ્યુબ પર ગ્રેગ ડુસેટ અને ડૉ. માઈક ઈસરાટેલ જેવા બોડીબિલ્ડર્સ સ્ટીરોઈડ્સના ઉપયોગની વાસ્તવિકતાઓ અને તેની આડઅસરો વિશે માહિતી આપે છે.
આ સમસ્યાનો ઉકેલ એ છે કે પ્રભાવકો અને પ્રખ્યાત લોકો તેમના દ્વારા ઉપયોગમાં લેવાતી પદ્ધતિઓ અને તેના જોખમો વિશે પ્રમાણિક રહે. જેમ્સ સ્મિથે તાજેતરમાં એક વીડિયો પોસ્ટ કર્યો જેમાં તેણે પોતાના સ્ટીરોઈડ્સના ઉપયોગ વિશે વાત કરી તેણે કહ્યું કે ટેસ્ટોસ્ટેરોન સસ્તું અને સરળતાથી ઉપલબ્ધ છે અને અન્ય ઘણી વસ્તુઓ કરતાં ઓછું જોખમી છે.
આપણે કસરતમાંથી આપણે શું મેળવવા માંગીએ છીએ તેની ફ્રેમ બદલવાની પણ જરૂર છે, ફક્ત ઈર્ષાજનક શરીરને બદલે જીવનની ગુણવત્તા સુધારવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવું જોઈએ. ડેન રોબર્ટ્સના કહેવા પ્રમાણે, લાંબુ. સુખી, સ્વસ્થ અને મજબૂત જીવન જીવવા માટે ઘણી સાબિત થયેલી બાબતો છે. આપણે ફક્ત તે માહિતીને શોધવાની જરૂર છે.
આપણે એવા લોકોને પણ અવગણવા જોઈએ જેમણે ભૂતકાળમાં આપણને છેતર્યા છે. લિવર કિંગે હવે એક રીતે સફાઈ આપી છે, પરંતુ તેણે ફરીથી સ્ટીરોઈડ્સનો ઉપયોગ કરવાનું શરૂ કરી દીધું છે. બેન જોન્સન, લિવર કિંગની હોલ્ડિંગ કંપનીના ભૂતપૂર્વ સીઈઓએ આશ્ચર્ય વ્યક્ત કર્યું કે તેમનો ભૂતપૂર્વ સહયોગી કંઈપણ ખોટું કરી રહ્યો હતો. તેમના કહેવા પ્રમાણે, સંદેશવાહકે સંદેશને મારી નાખ્યો, જ્યારે સંદેશના કેન્દ્રમાં સત્યનો થોડો ભાગ હોય ત્યારે તેના પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવું અને અન્ય ચલોને અવગણવું સરળ છે. જો કે, ફક્ત દેખાવ અને ખોટા વચનોને બદલે સ્વાસ્થ્ય અને સુખાકારીને મહત્વ આપતા લોકોને શોધવાનું એટલું સરળ નથી. પરંતુ જે કોઈએ પણ મહેનત કરી છે તે જાણે છે કે કેટલીકવાર મુશ્કેલ માર્ગ જ સફળતા અપાવે છે.