દશેરા વિજયાદશમી

દશેરા એ દર વર્ષે ઓક્ટોબર અથવા નવેમ્બરમાં ઉજવવામાં આવતો એક મુખ્ય હિન્દુ તહેવાર છે. તેને વિજયાદશમી તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. આ તહેવારનું મહત્વ રાવણના વધના દિવસે ભગવાન શ્રી રામ દ્વારા માતા માતા માતા સીતાની મુક્તિની યાદમાં ઉજવવામાં આવે છે. દશેરા પર, લોકો રામલીલા જુએ છે, જે રામાયણની વાર્તાનું વર્ણન કરે છે. ત્યારબાદ રાવણના પુતળાનું દહન કરવામાં આવે છે. દશેરા આપણને અધર્મથી ન્યાયીપણા તરફ જવાનો સંદેશ આપે છે. આ તહેવાર આનંદ, ખુશી અને એકતાનો તહેવાર છે અને આપણા બધા માટે મહત્વપૂર્ણ છે.
દશેરા એ ભારતીય ઉપખંડના સૌથી મહત્વપૂર્ણ અને ધાર્મિક તહેવારોમાંનો એક છે. આ તહેવાર દર વર્ષે વિજયાદશમી તરીકે ઉજવવામાં આવે છે અને ભગવાન શ્રી રામના રાવણ પર વિજયની યાદમાં ઉજવવામાં આવે છે. દશેરા પોતે ભગવાન શ્રી રામના જીવનની એક મહત્વપૂર્ણ ઘટના તરીકે ઉજવવામાં આવે છે અને ધર્મ, સંસ્કૃતિ અને પરંપરાઓનો એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે.
હિન્દુ ધર્મમાં દશેરાનું વિશેષ મહત્વ છે. આ તહેવારને બુરાઇ પર અચ્છાઇની જીતના પ્રતીક તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. આ તહેવાર દર વર્ષે આસો સુદ દશમના દિવસે ઉજવવામાં આવે છે. આ પ્રસંગે દર વર્ષે લંકાપતિ રાવણ, કુંભકર્ણ અને મેઘનાદના પૂતળાનું દહન કરવામાં આવે છે
હિન્દુ ધર્મમાં દશેરાનું વિશેષ મહત્વ છે. આ તહેવારને બુરાઇ પર અચ્છાઇની જીતના પ્રતીક તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. આ તહેવાર દર વર્ષે આસો સુદ દશમના દિવસે ઉજવવામાં આવે છે. હિન્દુ ધર્મની માન્યતા અનુસાર ભગવાન રામે લંકાપતિ રાવણનો વધ કર્યો હતો. આ પ્રસંગે દર વર્ષે લંકાપતિ રાવણ, કુંભકર્ણ અને મેઘનાદના પૂતળાનું દહન કરવામાં આવે છે. આ તહેવાર ખૂબ ધામધૂમથી ઉજવવામાં આવે છે.
સાથે જ મા દુર્ગાએ મહિષાસુર નામના રાક્ષસનો વધ કર્યો હતો. તેથી આ તહેવારને વિજયાદશમી તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.

.
દશેરાનું મહત્વ
ભગવાન શ્રી રામ, તેમની પત્ની માતા માતા સીતા અને તેમના ભક્ત હનુમાનના મહાન કાર્યોની યાદમાં દશેરા ઉજવવામાં આવે છે. તે રામલીલાના રૂપમાં ઉજવવામાં આવે છે, જેમાં રામાયણની વાર્તા રજૂ કરવામાં આવે છે. આ વાર્તા દુષ્ટતા પર સારાના વિજયનું પ્રતીક છે અને બતાવે છે કે સત્ય, ન્યાય અને ન્યાય હંમેશા પ્રબળ રહે છે.
રામલીલાના મુખ્ય પાત્રો
ભગવાન શ્રી રામ: ભગવાન શ્રી રામ રામલીલાના મુખ્ય પાત્ર છે, અને તેમના જીવનની ઘણી મહત્વપૂર્ણ ઘટનાઓનું ચિત્રણ કરવામાં આવ્યું છે.
માતા માતા સીતા: ભગવાન શ્રી રામની પત્ની માતા માતા સીતાને તેમના પતિ અને સ્ત્રી શક્તિ પ્રત્યેની તેમની ભક્તિના પ્રતીક તરીકે રજૂ કરવામાં આવી છે.
રાવણ: રાવણ દુષ્ટતા અને અધર્મનું પ્રતીક છે, અને દશેરા પર તેમની વ્યૂહરચના રજૂ કરવામાં આવે છે જેથી તેમને ખુલ્લા પાડી શકાય.
હનુમાન: ભગવાન શ્રી રામના ભક્ત હનુમાનને શ્રદ્ધા અને સેવાના પ્રતીક તરીકે દર્શાવવામાં આવ્યા છે.

દશેરાની તૈયારીઓ
દશેરા પહેલા, સ્થાનિક સમુદાયો અને વ્યક્તિઓ રામલીલા માટે તૈયારીઓ શરૂ કરે છે. લોકો દરરોજ રાત્રે થોડા કલાકો માટે વાર્તા સંભળાવવા અને સ્ટેજ પર નાટક રજૂ કરવા માટે ભેગા થાય છે, કલાકારો અને નર્તકો તરીકે અભિનય કરે છે.
દશેરાનો દિવસ
દશેરાના દિવસે, રામલીલા પ્રદર્શન પછી, એક મોટો મેળો ભરાય છે. સ્થાનિક કપડાં, ઘરેણાં, રમકડાં અને સ્પિનિંગ ટોપ સહિત વિવિધ વસ્તુઓ વેચાય છે. મેળામાં ભગવાન શ્રી રામ, માતા માતા સીતા, લક્ષ્મણ, હનુમાન અને રાવણના પૂતળા વેચાય છે, જે ઘરે લઈ જવામાં આવે છે અને પૂજા કરવામાં આવે છે.

આ વર્ષે 2 ઓક્ટોબરે દશેરાની ઉજવણી કરવામાં આવશે. આ દિવસે ઘણા શુભ યોગનું પણ નિર્માણ થઈ રહ્યું છે. જેના કારણે આ દિવસનું મહત્વ વધુ વધી ગયું છે. સાથે અન્ય ઘણા યોગ પણ રચાઈ રહ્યા છે. ચાલો જાણીએ દશેરાની તારીખ અને રાવણ દહનનું શુભ મુહૂર્ત.

દશેરા ક્યારે છે?
જ્યોતિષ પંચાંગના જણાવ્યા અનુસાર દશમની તિથિ 1 ઓક્ટોબર, 2025 ના રોજ સાંજે 7:02 વાગ્યે શરૂ થાય છે અને 2 ઓક્ટોબરે સાંજે 7:10 વાગ્યે સમાપ્ત થાય છે. આવી સ્થિતિમાં દશેરાનો તહેવાર ગુરુવારને 2 ઓક્ટોબરના રોજ ઉજવવામાં આવશે.
રાવણ દહનનું શુભ મુહૂર્ત
શાસ્ત્રો અનુસાર રાવણ દહન પ્રદોષ કાળમાં કરવાનું વિધાન છે જે સૂર્યાસ્ત પછી શરૂ થાય છે. આ દિવસે સૂર્યાસ્તનો સમય સાંજે 6.05 વાગ્યે છે. તેથી આ પછી રાવણ દહન કરવામાં આવશે.
દશેરા પર યોગ અને નક્ષત્રનો સંયોગ
વૈદિક પંચાગ અનુસાર આ વર્ષે દશેરાના દિવસે આખો દિવસ રવિયોગ રહેશે, જે જીવનમાં સકારાત્મકતા લાવે છે. આ સાથે રાત્રે 12:34 થી 11:28 (2 ઓક્ટોબર) સુધી સુકર્મ યોગ થશે અને ત્યારબાદ ધૃતિ યોગ લાગુ થશે. દશેરાને શાનદાર મુહૂર્ત માનવામાં આવે છે. અર્થાત્ તેમાં કોઈ મુહૂર્ત જોયા વિના તમામ શુભ કાર્યો થઈ શકે છે. તમે વ્યવસાય શરૂ કરી શકો છો. તમે સંપત્તિ અથવા વાહનો પણ ખરીદી શકો છો.
દશેરાનું ધાર્મિક મહત્વ
પૂર્વ ભારતમાં દશેરાને દુર્ગાપૂજા અને દુર્ગા વિસર્જન તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. ઉત્તર ભારતમાં આ દિવસે રામલીલા અને રાવણ દહનનું આયોજન કરવામાં આવે છે. દશેરાના અવસર પર રાવણ, કુંભકર્ણ અને રાવણના પુત્ર મેઘનાથના પૂતળાનું દહન કરવામાં આવે છે. આ તહેવારને બુરાઇ પર સચ્ચાઇની જીતના રુપમાં ઉજવવામાં આવે છે.