ઝેરી ઉધરસની સીરપ પીવાથી મધ્યપ્રદેશ અને રાજસ્થાનમાં 23 બાળકોના મોત થયા છે. અત્યાર સુધીમાં મધ્યપ્રદેશમાં 19 અને રાજસ્થાનમાં 4 બાળકોના મોત થયા છે. આ રોગચાળાને પગલે મધ્યપ્રદેશ, રાજસ્થાન, કેરળ, તમિલનાડુ અને પંજાબે આ સીરપના વેચાણ અને ઉપયોગ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. આ મામલે સુપ્રીમ કોર્ટમાં એક અરજી દાખલ કરવામાં આવી છે, જેમાં આ મામલાની સીબીઆઈ તપાસ અને દેશભરમાં દવાઓની સલામતીની તપાસની માગ કરવામાં આવી છે. એડવોકેટ વિશાલ તિવારીએ અરજીમાં માગ કરી છે કે કોર્ટે સરકારને રાષ્ટ્રીય ન્યાયિક પંચ અથવા નિષ્ણાત સમિતિની રચના કરવાનો નિર્દેશ આપવો જોઈએ અને તપાસ સુપ્રીમ કોર્ટના નિવૃત્ત ન્યાયાધીશની દેખરેખ હેઠળ થવી જોઈએ. દરમિયાન, તમિલનાડુ ડ્રગ્સ કંટ્રોલ વિભાગે સીરપ બનાવતી કંપનીને કારણદર્શક નોટિસ ફટકારી છે. કાંચીપુરમ સ્થિત કંપની શ્રીસન ફાર્માસ્યુટિકલ્સે કંપનીને નોટિસ ફટકારી છે. સરકારે કંપની પાસેથી પાંચ દિવસમાં જવાબ માગ્યો છે.
તે જ સમયે, ગુજરાત સ્થિત બે કફ સીરપ કંપનીઓના નમૂનાઓમાં પણ ઝેરી ડાયઇથિલિન ગ્લાયકોલ (DEG) અને ઇથિલિન ગ્લાયકોલ (EG)નું ઉચ્ચ સ્તર જોવા મળ્યું. છિંદવાડામાંથી 19 દવાઓના નમૂના લેવામાં આવ્યા હતા. ગુજરાતના રિલાઇફ સીરપ અને રેસ્પિફ્રેશ ટીઆર સીરપમાં અનિયમિતતાઓ મળી આવી છે. મધ્યપ્રદેશમાં બંને સીરપના સ્ટોક અને વેચાણ પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો છે. ગુજરાત સરકારને પણ એક પત્ર લખીને તપાસની વિનંતી કરવામાં આવી છે.
કાંચીપુરમ જિલ્લાના સુંગુવરચત્રમમાં શ્રીસન ફાર્માસ્યુટિકલ્સના યુનિટમાંથી કોલ્ડ્રિફ સીરપ (બેચ નંબર SR-13) જપ્ત કરવામાં આવ્યું હતું. પરીક્ષણોમાં જાણવા મળ્યું છે કે તેમાં નોન-ફાર્માકોપીયા ગ્રેડ પ્રોપીલીન ગ્લાયકોલનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો, જે સંભવતઃ ડાયઇથિલિન ગ્લાયકોલ (DEG) અને ઇથિલિન ગ્લાયકોલથી દૂષિત હતો. બંને રસાયણો ઝેરી પદાર્થો છે જે કિડનીને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે. આ નમૂનાઓ ચેન્નઈની સરકારી દવા પરીક્ષણ પ્રયોગશાળામાં મોકલવામાં આવ્યા હતા, જ્યાં 24 કલાકની અંદર રિપોર્ટ આપવામાં આવ્યો હતો. કોલ્ડ્રિફ સીરપનો આ બેચ 48.6% w/v DEG સાથે ઝેરી હોવાનું જણાયું હતું અને તે ‘માનક ગુણવત્તાનો નહોતો’. અન્ય ચાર દવાઓ (રેસ્પોલાઇટ ડી, જીએલ, એસટી અને હેપ્સાન્ડિન સીરપ) પ્રમાણભૂત ગુણવત્તાની હોવાનું જણાયું હતું.
બાળકોના મૃત્યુ બાદ, કોલ્ડ્રિફ, બેચ નંબર SR-13, અને નેક્સ્ટ્રો-DS, બેચ નંબર AQD-2559 નામના કફ સીરપ પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો હતો. જાહેર આરોગ્ય અને તબીબી શિક્ષણ વિભાગે ઇન્દોરના આર્ક ફાર્માસ્યુટિકલ્સમાંથી ડિફ્રોસ્ટ સીરપ, બેચ નંબર 11198ને પાછા ખેંચવાનો આદેશ આપ્યો હતો. મધ્યપ્રદેશ સરકારે ક્લોરફેનિરામાઇન મેલેટ અને ફેનીલેફ્રાઇન એચસીએલ જેવા રસાયણોના ઉપયોગ અંગે ખાસ સાવચેતી રાખવા સૂચનાઓ જારી કરી છે.
ઝેરી કફ સીરપથી બાળકોના મૃત્યુ અંગે મધ્યપ્રદેશ અને રાજસ્થાનના વિપક્ષી નેતાઓએ દિલ્હીમાં સંયુક્ત પત્રકાર પરિષદ યોજી હતી. પાર્ટી મુખ્યાલયમાં આયોજિત આ પત્રકાર પરિષદમાં મધ્યપ્રદેશના વિપક્ષી નેતા ઉમંગ સિંઘરે રાજ્યના નાયબ મુખ્યમંત્રી રાજેન્દ્ર શુક્લા પર સવાલ ઉઠાવ્યા હતા. સિંઘરે કહ્યું, મધ્યપ્રદેશમાં કફ સીરપ પીધા પછી કિડની ફેલ થવાથી 19 બાળકોના મોત થયા છે. આ આખો મામલો ભ્રષ્ટાચાર અને કમિશનનો મામલો છે. આ મામલે ન્યાયિક તપાસ થવી જોઈએ.