દેશભરમાં શ્રમ પ્રણાલીમાં સૌથી મોટો ફેરફાર થયો છે. નવા શ્રમ કાયદા આજે, 21 નવેમ્બરના રોજ અમલમાં આવ્યા છે. સરકારે સત્તાવાર રીતે ચાર નવા શ્રમ સંહિતા લાગુ કર્યા છે. આ ઐતિહાસિક સરકારી નિર્ણયથી 21 નવેમ્બર, 2025ના રોજ ચાર શ્રમ સંહિતા, વેતન સંહિતા, 2019, ઔદ્યોગિક સંબંધો સંહિતા, 2020, સામાજિક સુરક્ષા સંહિતા, 2020 અને વ્યવસાયિક સલામતી, આરોગ્ય અને કાર્યકારી પરિસ્થિતિઓ સંહિતા, 2020 લાગુ કરવામાં આવે છે.
સરકારે 29 હાલના શ્રમ કાયદાઓમાં સુધારો કર્યો છે.
સ્વતંત્રતા પછીનો સૌથી મોટો સુધારો
વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ ચાર નવા શ્રમ કાયદાની જાહેરાતનું સ્વાગત કર્યું. એક પોસ્ટમાં, પીએમ મોદીએ લખ્યું કે, શ્રમેવ જયતે! આજે, આપણી સરકારે ચાર શ્રમ સંહિતા લાગુ કરી. આ સ્વતંત્રતા પછીના સૌથી વ્યાપક અને પ્રગતિશીલ કાર્યકર-કેન્દ્રિત સુધારાઓમાંનો એક છે. તે આપણા કામદારોને ખૂબ જ સશક્ત બનાવે છે. તે પાલનને નોંધપાત્ર રીતે સરળ બનાવે છે અને વ્યવસાય કરવામાં સરળતાને પ્રોત્સાહન આપે છે.
શ્રમ નિયમોને સરળ બનાવવાનો હેતુ
શ્રમ અને રોજગાર મંત્રાલયે જણાવ્યું હતું કે આ પગલાનો હેતુ શ્રમ નિયમોને સરળ બનાવવા, કામદારોના રક્ષણને વધારવા અને ભારતના શ્રમ માળખાને આધુનિક બનાવવાનો છે, જેથી તે વર્તમાન આર્થિક અને રોજગાર વાસ્તવિકતાઓને પ્રતિબિંબિત કરે. આ કોડ્સ સામાજિક સુરક્ષાને મજબૂત બનાવવા, સલામત કાર્યસ્થળો સુનિશ્ચિત કરવા અને ઉદ્યોગ માટે પાલનનો બોજ ઘટાડવાની અપેક્ષા રાખે છે.
કયા ફેરફારો થયા છે?
- બધા કર્મચારીઓ માટે નિમણૂક પત્ર ફરજિયાત રહેશે. પ્રથમ વખત, ગિગ અને પ્લેટફોર્મ કામદારો સહિત તમામ કામદારો PF, ESIC અને વીમા જેવા સામાજિક સુરક્ષા લાભો માટે હકદાર બનશે. તમામ ક્ષેત્રોમાં લઘુત્તમ વેતન લાગુ થશે, અને 40 વર્ષથી વધુ ઉંમરના કર્મચારીઓ માટે મફત વાર્ષિક આરોગ્ય તપાસ ફરજિયાત રહેશે. તમામ સંસ્થાઓમાં વેતનની સમયસર ચુકવણી ફરજિયાત રહેશે.
- મહિલાઓને તમામ ક્ષેત્રોમાં અને રાત્રિ શિફ્ટમાં કામ કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવશે. ESIC કવરેજ હવે દેશવ્યાપી છે. પાલનનો બોજ ઘટાડવા માટે એક જ નોંધણી, એક જ લાઇસન્સ અને એક જ રિટર્ન લાગુ કરવામાં આવ્યું છે.
- FTE અને કોન્ટ્રાક્ટ કામદારો માટે સમાન લાભો અને ગ્રેચ્યુઇટી
- ગીગ કામદારો માટે સામાજિક સુરક્ષામાં 1-2% ટર્નઓવર યોગદાન
- MSME, મીડિયા, IT, ખાણકામ અને ડોક કામદારો માટે