ભારતમાં સ્વાસ્થ્ય અને રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સાથે જોડાયેલા મુદ્દા પર વધતી ચર્ચા વચ્ચે સંસદે એક મહત્વનું પગલું ભર્યું છે. રાષ્ટ્રીય સ્વાસ્થ્ય સુરક્ષા ઉપકર બિલ 2025 ન માત્ર જાહેર સ્વાસ્થ્યને મજબૂત કરવાની દિશામાં છે, પરંતુ દેશની રક્ષા જરૂરિયાત માટે જરૂરી ફંડ એકત્ર કરવાનો નવો રસ્તો ખોલે છે. આ બિલ પાન મસાલા અને આ પ્રકારની હાનિકારક વસ્તુઓ બનાવનાર યુનિટ્સ પર વિશેષ સેસ લગાવવાનો અધિકાર આપે છે.
સોમવાર 8 ડિસેમ્બરે આ નવું બિલ સંસદમાં પાસ થઈ ગયું છે. ત્યારબાદ પાન મસાલા અને તમાકુ બનાવનારી કંપનીઓ પર ખાસ સેસ એટલે કે એક્સ્ટ્રા ટેક્સ લાગશે. પહેલા લોકસભાથી ધ્વનિમતથી પસાર આ બિલ જ્યારે રાજ્યસભામાં પહોંચ્યું તો વિપક્ષે ઘણા સવાલ ઉઠાવ્યા, ખાસ કરીને પાન મસાલા જેવી વસ્તુથી એકત્ર થનાર ટેક્સને નેશનલ સિક્યોરિટી પર કેમ ખર્ચ કરવામાં આવે.
પાન મસાલા અને હાનિકારક ઉત્પાદન થશે મોંઘા
આ બિલ લાગૂ થતા પાન મસાલા, સિગારેટ, તમાકુ જેવા ઉત્પાદનોનું નિર્માણ કરનાર યુનિટ્સે વધુ ટેક્સ આપવો પડશે, જેનાથી તેની કિંમતમાં વધારો થઈ શકે છે. સરકારનું કહેવું છે કે હાનિકારક વસ્તુઓ સસ્તી ન હોવી જોઈએ કારણ કે તેની અસર લોકોના સ્વાસ્થ્ય પર પડે છે અને બીજીતરફ તેનાથી મળનાર રેવેન્યુ દેશની સુરક્ષાને મજબૂત કરવામાં મદદ કરશે.
બાળકોના અભ્યાસની ચિંતા થઈ જશે ખતમ! દરરોજ 150 રૂપિયા બચાવી તૈયાર થઈ જશે 19 લાખનું ફંડ
નાણામંત્રીએ સરકારનો ઈરાદો સ્પષ્ટ કર્યા
નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે સંસદમાં જણાવ્યું હતું કે સેસ લાદવાની સત્તા બંધારણના અનુચ્છેદ 270 થી પ્રાપ્ત થાય છે, જે સંસદને ચોક્કસ હેતુ માટે કર વસૂલવાની મંજૂરી આપે છે. તેમણે સમજાવ્યું કે આ પગલાથી બે મોરચા મજબૂત થશે: પ્રથમ, જાહેર આરોગ્ય પર વધુ ભંડોળ ખર્ચવામાં આવશે; બીજું, હાઇ-ટેક સંરક્ષણ પ્રણાલીઓ ખરીદવામાં આવશે. કારગિલ યુદ્ધનું ઉદાહરણ આપતાં તેમણે કહ્યું કે સંરક્ષણ સાધનોની અછતને કારણે ભારતને નોંધપાત્ર નુકસાન થયું. સરકાર ઇચ્છતી નથી કે દેશ ફરીથી આવી જ પરિસ્થિતિમાં ફસાઈ જાય.
રાજ્યને મળશે સ્વાસ્થ્ય ફંડમાં ભાગ
ચર્ચા દરમિયાન ઘણા રાજ્યોએ સવાલ ઉઠાવ્યો કે સેસના પૈસા આખરે ખર્ચ કઈ રીતે થશે. તેના પર નાણામંત્રીએ આશ્વાસન આપ્યું કે સ્વાસ્થ્ય સાથે જોડાયેલી યોજનાઓ માટે રાજ્યનો તેનો હિસ્સો આપવામાં આવશે. એટલે કે આ ફંડ માત્ર કેન્દ્રની પાસે નહીં રહે પરંતુ રાજ્યોમાં હોસ્પિટલો અને સ્વાસ્થ્ય સિસ્ટમ મજબૂત કરવામાં ઉપયોગ થશે.
કેમ જરૂરી હતો આ નવો સેસ?
નવી દુનિયામાં યુદ્ધ માત્ર બંદૂકોથી લડવામાં આવતા નથી, પરંતુ સાઇબર ઓપરેશન, સ્પેસ ટેક્નોલોજી, પ્રિસિઝન વેપન્સ જેવી મોંઘી તકનીકની જરૂર હોય છે. સરકારનું કહેવું છે કે આ બધા માટે સ્થાયી ફન્ડિંગ જરૂરી છે અને ડીમેરિટ ગુડ્સ પર સેસ લગાવવો સૌથી સંતુલિત રીત છે, કારણ કે તેનાથી જનતા પર સીધો ભાર પડતો નથી.