જયારે પણ દેશના સૌથી ધનિક વિસ્તારોની વાત આવે છે, ત્યારે મુંબઈ, દિલ્હી કે ગુરુગ્રામના નામ મગજમાં આવે છે. પરંતુ ૨૦૨૪-૨૫ના આર્થિક સર્વેક્ષણ (Economic Survey)ના તાજેતરના આંકડાઓએ ભારતનો ‘વેલ્થ મેપ’ સંપૂર્ણપણે બદલી નાખ્યો છે. આ આંકડાઓ અનુસાર, દેશનો સૌથી ધનિક વિસ્તાર દક્ષિણ ભારતમાં આવેલો છે, જેણે ગુરુગ્રામ અને નોઇડા જેવા મોટા હબને પણ પાછળ છોડી દીધા છે.
દેશના શ્રીમંત વિસ્તારો અથવા સમૃદ્ધ શહેરો વિશે વાત કરીએ છીએ, ત્યારે સૌથી પહેલા જે છબીઓ ધ્યાનમાં આવે છે તે મુંબઈની ઊંચી ઇમારતો, દિલ્હીના પહોળા રસ્તાઓ અથવા ગુરુગ્રામ અને બેંગલુરુના ચમકતા IT પાર્ક છે. સામાન્ય માન્યતા એ છે કે આ મહાનગરો એવા છે જ્યાં દેશના મોટાભાગના પૈસા વહે છે. પરંતુ જો તમે પણ એવું જ વિચારો છો, તો તમારે તમારા સામાન્ય જ્ઞાનને થોડું અપડેટ કરવાની જરૂર છે. સરકારી ડેટા દ્વારા રજૂ કરાયેલ નવી તસવીર ખૂબ જ ચોંકાવનારી છે. દેશનો સૌથી શ્રીમંત પ્રદેશ ન તો નાણાકીય રાજધાની, મુંબઈ છે, ન તો મિલેનિયમ સિટી, ગુરુગ્રામ.
નંબર ૧ નો તાજ તેલંગાણાના રંગારેડ્ડી જિલ્લાને
આર્થિક સમીક્ષાના આંકડા મુજબ, તેલંગાણાનો રંગારેડ્ડી (Rangareddy) જિલ્લો આ સમયે દેશનો સૌથી ધનિક જિલ્લો બનીને ઉભરી આવ્યો છે. આ જિલ્લો દક્ષિણ ભારતમાં થઈ રહેલા ઝડપી આર્થિક વિકાસનો પુરાવો છે.
| ક્રમ | શહેર/જિલ્લો | રાજ્ય | સરેરાશ પ્રતિ વ્યક્તિ આવક (વાર્ષિક) |
| ૧ | રંગારેડ્ડી | તેલંગાણા | ₹૧૧.૪૬ લાખ |
| ૨ | ગુરુગ્રામ | હરિયાણા | ₹૯.૦૦ લાખ |
| ૩ | ગૌતમ બુદ્ધ નગર (નોઇડા) | ઉત્તર પ્રદેશ | ₹૮.૪૮ લાખ |
- આવક: રંગારેડ્ડીમાં રહેતા લોકોની સરેરાશ પ્રતિ વ્યક્તિ આવક ₹૧૧.૪૬ લાખ નોંધાઈ છે. સરળ ભાષામાં, અહીંનો દરેક વ્યક્તિ સરેરાશ લગભગ ₹૧ લાખ પ્રતિ માસ કમાઈ રહ્યો છે.
- સમૃદ્ધિનું કારણ: આ જિલ્લાની સમૃદ્ધિનું મુખ્ય કારણ અહીંનું મજબૂત ઔદ્યોગિક માળખું છે. રંગારેડ્ડીમાં દેશના કેટલાક સૌથી મોટા ટેક પાર્ક્સ, બાયોટેક અને ફાર્માસ્યુટિકલ કંપનીઓનું મોટું હબ આવેલું છે.
ગુરુગ્રામ, નોઇડા અને હિમાચલનું આશ્ચર્ય
ભલે રંગારેડ્ડી નંબર વન હોય, પરંતુ દિલ્હી-NCR ના શહેરોનો દબદબો પણ કાયમ છે:
ગુરુગ્રામ (નં. ૨): હરિયાણાનું ગુરુગ્રામ પ્રતિ વ્યક્તિ ₹૯ લાખની આવક સાથે બીજા ક્રમે છે. આ શહેર લક્ઝરી લાઇફસ્ટાઇલ અને મલ્ટીનેશનલ કંપનીઓની ઓફિસો માટે જાણીતું છે.
નોઇડા (નં. ૩): ઉત્તર પ્રદેશનો ગૌતમ બુદ્ધ નગર (નોઇડા) ₹૮.૪૮ લાખની આવક સાથે ત્રીજા સ્થાને છે. સારી કનેક્ટિવિટી અને ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરને કારણે આ શહેર ઝડપથી આર્થિક કેન્દ્ર બન્યું છે.
આશ્ચર્યજનક નામ: સોલન (હિમાચલ)
આ લિસ્ટમાં એક નામ આશ્ચર્ય પમાડે તેવું છે: હિમાચલ પ્રદેશનું શાંત અને સુંદર શહેર સોલન. ‘મશરૂમ સિટી’ તરીકે જાણીતું સોલન ₹૮.૧૦ લાખની પ્રતિ વ્યક્તિ આવક સાથે બેંગ્લોર જેવા મહાનગરને પણ ટક્કર આપી રહ્યું છે (બેંગ્લોર અર્બન: ₹૮.૦૩ લાખ). સોલન મશરૂમ ઉત્પાદન ઉપરાંત પ્રવાસનમાંથી પણ સારી કમાણી કરે છે.