ભારત હાલમાં પરિવહનની મોટી સમસ્યાનો સામનો કરી રહ્યું છે. ઉત્તરપ્રદેશ, બિહાર, મધ્યપ્રદેશ, રાજસ્થાન, ગુજરાત અને પંજાબ જેવા રાજ્યોમાં ટ્રક ડ્રાઈવરો, બસ ડ્રાઈવરો અને ટ્રાન્સપોર્ટ ઓપરેટરો રસ્તા પર ઉતરી આવ્યા છે. તેમનું કહેવું છે કે નવો હિટ એન્ડ રન કાયદો યોગ્ય નથી. ટ્રક ચાલકોનું કહેવું છે કે આ કાયદો તેમની સાથે ક્રૂર અને ઘાતક છે.
પરંતુ હવે સવાલ એ થાય છે કે શું આ ટ્રક ચાલકો આ કાયદાની દરેક બાબતોને જાણે છે. શું તેઓ જાણે છે કે દસ વર્ષની જેલ અને 7 લાખ રૂપિયાનો દંડ દરેકને નહીં, પરંતુ અકસ્માત કર્યા પછી ભાગી જનારા પર જ થશે ? આવો અમે તમને આ આર્ટિકલમાં આ કાયદા સાથે સંબંધિત દરેક વિગતો જણાવીએ.
અગાઉ, જો કોઈ વ્યક્તિ ડ્રાઇવિંગ કરતી વખતે અકસ્માત સર્જે છે, તો તે વ્યક્તિ વિરુદ્ધ IPCની કલમ 279, 304A અને 338 હેઠળ કેસ નોંધવામાં આવતો હતો. આમાં, કલમ 279 નો અર્થ થાય છે (બેદરકારીપૂર્વક ડ્રાઇવિંગ), ડ્રાઇવરની ઓળખ પછી, કલમ 304A એટલે (બેદરકારીથી મૃત્યુનું કારણ બને છે) અને કલમ 338નો અર્થ થાય છે (જીવનને જોખમમાં મૂકવું). આ કલમો હેઠળ બે વર્ષની જેલની જોગવાઈ હતી. ઘણા કિસ્સાઓમાં, ડ્રાઇવરને ઝડપથી જામીન મળી જતા હતા અને પીડિત પરિવાર ન્યાય ઠરે ઠેર ભટકતો રહેતો હતો.
હિટ એન્ડ રનના કાયદામાં ફેરફાર કર્યા બાદ હવે જો કોઈ વાહનચાલક ઝડપથી કે બેદરકારીથી વાહન ચલાવે અને અકસ્માત સર્જે અને અકસ્માત થયા બાદ પોલીસ કે મેજિસ્ટ્રેટને જાણ કર્યા વિના ભાગી જાય તો પીડિતને રસ્તામાં જ મૃત્યુ પામે તો 10 વર્ષની સજાની જોગવાઈ જેલ અને 7 લાખનો દંડ ફટકારવામાં આવ્યો છે.
લોકસભામાં આ કાયદાઓ પર બોલતા કેન્દ્રીય ગૃહ પ્રધાન અમિત શાહે કહ્યું હતું કે જો કોઈ વ્યક્તિ રસ્તા પર ચાલતી વખતે અકસ્માતનો ભોગ બને છે અને તે અકસ્માતનો ભોગ બનેલા વ્યક્તિને ઉઠાવીને હૉસ્પિટલ લઈ જાય છે, અને પોલીસને જાણ કરે છે, તો આ આ કિસ્સામાં ડ્રાઇવરને છૂટછાટ આપવામાં આવશે અને તેની સજા પણ ઓછી થશે. એટલે કે, જો તમે આકસ્મિક રીતે અકસ્માતનો ભોગ બનશો અને પીડિતને પાછળ છોડીને ભાગવાને બદલે તમે તેનો જીવ બચાવવાનો પ્રયાસ કરો છો, તો તમને ના તો 10 વર્ષની જેલની સજા થશે અને ના તો તમને 7 લાખ રૂપિયાનો દંડ થશે.