રશિયાએ અવકાશમાં શસ્ત્ર સ્પર્ધાને રોકવા માટે યુએનનો ઠરાવ રજૂ કર્યો

યુએસ-જાપાનના ઠરાવને વીટો કર્યાના એક અઠવાડિયા પછી રશિયાએ અવકાશમાં શસ્ત્ર સ્પર્ધાને રોકવા માટે યુએનનો ઠરાવ રજૂ કર્યો છે. આ ઠરાવ તમામ દેશોને અવકાશમાં શસ્ત્રો મૂકવાનું બંધ કરવા માટે તાત્કાલિક પગલાં લેવાનું સૂચન કરે છે.

જ્યારે રશિયાના યુએન એમ્બેસેડર વેસિલી નેબેન્ઝિયાએ યુએસ-જાપાનના ડ્રાફ્ટને વીટો કર્યો, ત્યારે તેમણે સુરક્ષા પરિષદને કહ્યું કે તે અવકાશમાં તમામ પ્રકારના શસ્ત્રો પર પ્રતિબંધ મૂકવા માટે પૂરતું નથી.

વીટો કરાયેલા ઠરાવમાં પરમાણુ શસ્ત્રો સહિતના સામૂહિક વિનાશના શસ્ત્રો પર જ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું હતું અને અવકાશમાં અન્ય શસ્ત્રોનો કોઈ ઉલ્લેખ કર્યો નથી.

તેણે તમામ દેશોને અવકાશમાં પરમાણુ શસ્ત્રો અથવા સામૂહિક વિનાશના અન્ય શસ્ત્રો વિકસાવવા અથવા તૈનાત ન કરવા જણાવ્યું હતું. તેમાં એવા હથિયારોનો ઉલ્લેખ છે જે 1967ની આંતરરાષ્ટ્રીય સંધિ હેઠળ પ્રતિબંધિત છે. આ સંધિને અમેરિકા અને રશિયાએ મંજૂરી આપી હતી. બંને દેશોએ તેના પાલનને મજબૂત રીતે લાગુ કરવાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો હતો. 24 એપ્રિલના રોજ યુ.એસ.-જાપાન ઠરાવ પર મતદાન કરવામાં આવ્યું તે પહેલાં, રશિયા અને ચીને એક સુધારાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો, જેમાં તમામ દેશોને, ખાસ કરીને અવકાશ ક્ષમતાઓ ધરાવતા દેશોને અવકાશમાં શસ્ત્રોની જમાવટ અને ધમકીને કાયમ માટે રોકવા માટે કહેવામાં આવ્યું હતું.

મતમાં, 7 દેશો તરફેણમાં હતા, જ્યારે 7 દેશો વિરુદ્ધ હતા, અને એક દેશ ગેરહાજર રહ્યો હતો અને સુધારો પસાર થઈ શક્યો ન હતો. કારણ કે તેને પસાર કરવા માટે 15 સભ્યોની સુરક્ષા પરિષદમાં ઓછામાં ઓછા 9 મતની જરૂર હતી. અમેરિકી રાજદૂત લિન્ડા થોમસ-ગ્રીનફિલ્ડે મતદાન બાદ કાઉન્સિલને જણાવ્યું કે રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિને કહ્યું છે કે મોસ્કોનો અવકાશમાં પરમાણુ હથિયારો તૈનાત કરવાનો કોઈ ઈરાદો નથી. પુતિન ફેબ્રુઆરીમાં વ્હાઇટ હાઉસની પુષ્ટિ પર પ્રતિક્રિયા આપી રહ્યા હતા કે રશિયાએ મુશ્કેલીજનક એન્ટિ-સેટેલાઇટ શસ્ત્રો ક્ષમતા પ્રાપ્ત કરી છે, જો કે આવા કોઈ શસ્ત્રો હજુ સુધી કાર્યરત થયા નથી.

તેમણે કહ્યું કે જો આપણે યાદ રાખીએ કે અમેરિકા અને તેના સહયોગીઓએ થોડા સમય પહેલા બાહ્ય અવકાશમાં હથિયારો મૂકવાની યોજના જાહેર કરી હતી, તો અમેરિકા અને જાપાનની મોટાભાગની કાર્યવાહી સ્પષ્ટ થઈ જાય છે. નેબેન્ઝિયાએ યુએસ પર 2008 થી બાહ્ય અવકાશમાં શસ્ત્રો મૂકવા સામેની સંધિ માટે રશિયન-ચીની દરખાસ્તને અવરોધિત કરવાનો આરોપ પણ મૂક્યો હતો. થોમસ-ગ્રીનફિલ્ડે રશિયા પર પરમાણુ શસ્ત્રોના પ્રસારને રોકવા માટે વૈશ્વિક સંધિઓનું ઉલ્લંઘન કરવાનો, બેજવાબદારીપૂર્વક ખતરનાક પરમાણુ રેટરિક બનાવવાનો, શસ્ત્ર નિયંત્રણ જવાબદારીઓથી દૂર રહેવાનો આરોપ મૂક્યો છે.