મોટાભાગના દરેક ભારતીય વ્યક્તિ ઘરે કે હોટલમાં જમ્યા બાદ મુખવાસ ખાવાનું પસંદ કરે છે. જેમાં સૌથી સામાન્ય મુખવાસ છે વરિયાળી. વરિયાળી ભારતીય રસોડાનો એક મહત્વનો મસાલો છે, જેને આપણે ભોજન બનાવવામાં, અથાણું બનાવવામાં વાપરીએ છીએ. જમ્યા બાદ મુખવાસ તરીકે વરિયાળી ખાવાની પરંપરા સદીઓથી ચાલી આવી છે.
જમ્યા બાદ વરિયાળી ખાવાથી મોંમાં હળકો મીઠો અને ફ્રેશ સ્વાદ મળે છે. સાથે જ તેમાં ઔષધીય ગુણો પણ રહેલા છે, જે આપણા સ્વાસ્થ્ય માટે ખૂબ જ લાભદાયક છે. જમ્યા બાદ વરિયાળી ચાવવાના ઘણા ફાયદા છે. તેમજ પુરુષો માટે વરિયાળી ઘણી લાભદાયક છે. અહીં તેના લાભ જણાવ્યા છે.
વરિયાળીમાં કોપર, પોટેશિયમ, કેલ્શિયમ, ઝીંક, મેંગેનીઝ, વિટામિન સી, આયર્ન, સેલેનિયમ અને મેગ્નેશિયમ જેવા મિનરલ્સ હોય છે. વરિયાળી માત્ર મોઢાની દુર્ગંધ જ દૂર નથી કરતી, પરંતુ તેના ઘણા સ્વાસ્થ્ય લાભ પણ છે. આયુર્વેદ અનુસાર વરિયાળી વાત અને પિત્તને શાંત કરે છે, ભૂખ વધારે છે, ભોજન પચાવે છે, વીર્યમાં વૃદ્ધિ કરે છે.
વરિયાળી પાચન ક્રિયાને ઝડપી બનાવવામાં મદદ કરે છે. વરિયાળીમાં જોવા મળતા આવશ્યક તેલમાં એન્ટિ-સ્પેસ્મોડિક ગુણ હોય છે, જે પેટના સ્નાયુઓને આરામ આપે છે અને ગેસ, બ્લોટિંગ અને અપચો જેવી સમસ્યાઓથી રાહત આપે છે. વરિયાળીમાં રહેલા તેલોના કારણે અપચો, બ્લોટિંગ અને કબજિયાત દૂર કરવામાં વરિયાળીની ચા મદદરૂપ સાબિત થાય છે. વરિયાળીમાં એસ્ટ્રાગોલ, ફેનકોન અને એનોથોલ હોય છે, જે એન્ટિસ્પેસ્મોડિક અને એન્ટી ઇન્ફ્લેમેટરી ગુણોમાં યોગદાન આપે છે. જેથી જમ્યા બાદ વરિયાળી ચાવવાથી પેટને ઘણા ફાયદા થઈ શકે છે.
વરિયાળી વજન ઘટાડવામાં પણ મદદ કરી શકે છે. વરિયાળી મેટાબોલિઝમ વધારવામાં મદદ કરે છે, જેનાથી કેલરી બર્ન કરવાની ક્ષમતા વધે છે. વરિયાળી ખાવાથી ભૂખ પણ કંટ્રોલમાં રહે છે અને વજન ઘટાડવામાં મદદ મળે છે.
વરિયાળીમાં સારી માત્રામાં પોટેશિયમ જોવા મળે છે, જે બ્લડ પ્રેશરને કંટ્રોલ કરે છે. પોટેશિયમ રક્ત ધમનીઓને રિલેક્સ કરે છે અને બ્લડ ફ્લોમાં સુધારો કરે છે, જે હાઈ બ્લડ પ્રેશર ઘટાડે છે.
વરિયાળી શુગર લેવલને કંટ્રોલ કરવામાં મદદ કરે છે. વરિયાળી ખાવી ડાયાબિટીસના દર્દીઓ માટે ફાયદાકારક છે, કારણ કે તે શુગરને સ્ટેબલ રાખવામાં મદદ કરે છે અને સડન સુગર સ્પાઇક્સને અટકાવે છે. વરિયાળીમાં ફાઈબર જોવા મળે છે, જે કોલેસ્ટ્રોલ લેવલ ઘટાડવામાં મદદ કરે છે. તેનાથી હૃદય સંબંધિત બીમારીઓનું જોખમ ઘટે છે અને હૃદયની તંદુરસ્તી રહે છે.
વરિયાળીમાં કેલ્શિયમ, મેગ્નેશિયમ અને મેન્ગેનીઝ જેવા તત્વો હોય છે, જે હાડકાની મજબૂતી અને સ્વાસ્થ્ય માટે જરૂરી હોય છે. નિયમિત વરિયાળી ખાઈને હાડકાં મજબૂત બનાવી શકાય છે અને ઓસ્ટીયોપોરોસીસ જેવી બીમારીઓથી બચી શકાય છે.
વરિયાળીનો મુખ્ય ઉપયોગ એન્ટાસિડ અને મોઢાની દુર્ગંધ દૂર કરવા માટે થાય છે. વરિયાળી પુરુષોમાં કામેચ્છા વધારવા માટે એક કામોત્તેજક તરીકે પણ થઈ શકે છે. સાથે જ તે પુરુષોના યૌન સ્વાસ્થ્યને પણ બુસ્ટ કરી શકે છે. પારંપરિક આયુર્વેદ ચિકિત્સામાં વરિયાળીને પુરુષોના યૌન સ્વાસ્થ્ય માટે લાભદાયક માનવામાં આવે છે. તેનું નિયમિત સેવન કામેચ્છા (લીબીડો) વધારવા માટે અને યૌન શક્તિ વધારવા માટે મદદ કરી શકે છે. તેમાં રહેલા ફાઇટોએસ્ટ્રોજન હોર્મોનલ બેલેન્સમાં સુધારો કરે છે અને યૌન સ્વાસ્થ્યને મજબૂત બનાવે છે. વરિયાળી પુરુષોની પ્રજનન ક્ષમતા પણ વધારે છે. વરિયાળીમાં એન્ટીઓક્સીડેન્ટ અને અન્ય પોષક તત્વો હોય છે, જે શરીરને ડિટોક્સ કરે છે. જે પ્રજનનક્ષમતામાં સુધારો કરી શકે છે, કારણ કે તે શુક્રાણુની ગુણવત્તા સુધારવામાં મદદ કરે છે. જેથી રાત્રે સૂતા પહેલા એક ગ્લાસ દૂધમાં એક ચમચી વરિયાળી નાખીને પીવી જોઈએ. વરિયાળીનું સેવન કરવાથી યૌન સ્વાસ્થ્ય સાથે સંબંધિત સમસ્યાઓમાં રાહત મળે છે.
વરિયાળીના બીજ ભોજનનો સ્વાદ વધારવા ઉપરાંત સ્વાસ્થ્ય માટે પણ મૂલ્યવાન છે. વરિયાળીનું નિયમિત સેવન પાચન તંત્રથી લઈને હૃદય, બ્લડ પ્રેશર અને હાડકાના સ્વાસ્થ્યને સુધારી શકે છે. વરિયાળી પુરુષો માટે સ્વાસ્થ્યની ઘણી બાબતો જેમ કે, પાચન, જાતીય સ્વાસ્થ્ય, હૃદયની તંદુરસ્તી અને માનસિક શાંતિ માટે ફાયદાકારક છે. તમે સરળતાથી વરિયાળીનું સેવન કરી શકો છો અને તમારા રસોડામાં સરળતાથી મળી જશે, તેથી તમે તેને તમારા રૂટિનમાં સામેલ કરી શકો છો. તેથી હવે જમ્યા બાદ વરિયાળી ખાવાનું ભૂલશો નહીં.