દિલ્હીમાં 5 ફેબ્રુઆરીએ એક જ તબક્કામાં વિધાનસભાની ચૂંટણી યોજાશે. પરિણામ 8મી ફેબ્રુઆરીએ આવશે. મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર રાજીવ કુમારે કહ્યું હતું કે દેશની રાજધાનીમાં 1.5 કરોડ મતદારો માટે 33 હજાર બૂથ બનાવવામાં આવ્યાં છે, જેમાં 83.49 લાખ પુરુષ અને 79 લાખ મહિલા મતદાર છે. 2 લાખ નવા મતદારો છે. 830 મતદાર 100 વર્ષથી વધુ ઉંમરના છે.
આ પહેલાં મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર રાજીવ કુમારે ચૂંટણીપ્રક્રિયામાં ગેરરીતિના આરોપો પર 30 મિનિટ સુધી તથ્યો સાથે સ્પષ્ટતા આપી હતી. તેમણે કહ્યું હતું કે ચૂંટણીમાં મતદારો વધારવાના અને ચોક્કસ વર્ગને નિશાન બનાવવાના આરોપો ખોટા છે. ચૂંટણીપ્રક્રિયા પૂરી થવામાં સમય લાગે છે. આ બધું એક નિશ્ચિત પ્રોટોકોલ હેઠળ થાય છે. આ વાત સમજાવવા માટે રાજીવ કુમારે પણ બે શાયરી વાંચી
પહેલી શાયરી
“કર ન શકે ઇકરાર તો કોઈ બાત નહીં,
મેરી વફા કા ઇન્હે એતબાર તો હૈ,
શિકાયત ભલે હી હો, મગર
સુનના, સહના સુલઝાના હમારી આદત હૈ
બીજી શાયરી
“સબ સવાલ અહમિયત રખતે હૈ
જવાબ તો બનતા હૈ,
આદતન કલમબંદ જવાબ દેતે રહે,
રૂબરૂ જવાબ બનતા હૈ.
ક્યા પતા કલ હમ હો ના હોં
આજ જવાબ તો બનતા હૈ”
ત્રીજી શાયરી
“આરોપો અને ઇલ્ઝામાત કા દૌર ચલે, કોઈ ગિલા નહીં, ઝૂઠ કે ગુબ્બારો કો બુલંદી મમિલે શિકવા નહીં.
હર પરિણામ મેં પ્રમાણ દેતે હૈ, વો શક કી દુનિયા કો બઢાવા દેતે હૈં,
શક કા ઇલાજ હકીમ લુકમાન કે પાસ નહીં”
2024માં સમગ્ર વિશ્વમાં ચૂંટણીઓ યોજાઈ હતી. 8 રાજ્યમાં ચૂંટણી અને 2024માં લોકસભાની ચૂંટણી યોજાઈ હતી. અમે વિશ્વમાં સૌથી વધુ મતદાન કરવાનો રેકોર્ડ બનાવ્યો. હિંસામુક્ત ચૂંટણી અને મહિલાઓની ભાગીદારી માટે રેકોર્ડ બનાવવામાં આવ્યો હતો. અમે વધુ એક સીમાચિહ્ન હાંસલ કરવાના છીએ. અમે 99 કરોડ મતદારને પાર કરી રહ્યા છીએ. આપણે એક અબજ મતદારો ધરાવતો દેશ બનવા જઈ રહ્યા છીએ. આ એક વર્લ્ડ રેકોર્ડ હશે. વિધાનસભાનો કાર્યકાળ ફેબ્રુઆરીમાં પૂરો થઈ રહ્યો છે. આ સિવાય મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર રાજીવ કુમાર 18 ફેબ્રુઆરીએ નિવૃત્ત થઈ રહ્યા છે, જેના કારણે 18 ફેબ્રુઆરી પહેલાં ચૂંટણીપ્રક્રિયા પૂર્ણ થાય એવી શક્યતા છે.
2020ની વિધાનસભા ચૂંટણીની જાહેરાત 6 જાન્યુઆરીએ કરવામાં આવી હતી. તમામ 70 વિધાનસભા બેઠકો માટે 8 ફેબ્રુઆરી 2020ના રોજ એક જ તબક્કામાં મતદાન થયું હતું અને 11 ફેબ્રુઆરીએ પરિણામ જાહેર કરવામાં આવ્યાં હતાં.
2020માં આમ આદમી પાર્ટી (AAP)ને 53.57% મતો સાથે 62 બેઠક મળી, જ્યારે ભાજપને 8 બેઠક સહિત 38.51% મત મળ્યા હતા. કોંગ્રેસને 4.26% મત મળ્યા હતા, પરંતુ પાર્ટી પોતાનું ખાતું પણ ખોલવામાં નિષ્ફળ રહી હતી. 2015ની ચૂંટણીમાં પણ કોંગ્રેસને એકપણ બેઠક મળી ન હતી.
AAPએ તમામ 70 બેઠકો પર ઉમેદવારો જાહેર કર્યા છે
AAPએ 70 બેઠકો પર ઉમેદવારોના નામ જાહેર કર્યા છે. પાર્ટીએ કુલ 5 યાદીમાં આ નામો જાહેર કર્યા છે. AAPની પહેલી યાદી 21 નવેમ્બરે આવી હતી જેમાં 11 નામ હતા 20 ડિસેમ્બરે આવેલી પાંચમી યાદીમાં માત્ર એક જ નામ હતું. જેમાં મહેરૌલી સીટ માટે ઉમેદવાર બદલાયા હતા. પાર્ટીએ કુલ 26 ધારાસભ્યોની ટિકિટ કાપી છે. જ્યારે 4ની સીટો બદલાઈ છે. મુસાફરી અરવિંદ કેજરીવાલ આ વખતે પણ નવી દિલ્હી સીટ પરથી ચૂંટણી લડી રહ્યા છે. જ્યારે પૂર્વ ડેપ્યુટી સીએમ મનીષ સિસોદિયાની પટપરગંજ સીટ બદલવામાં આવી છે. તેમને જંગપુરાથી ટિકિટ મળી છે. પાર્ટીએ પટપરગંજથી અવધ ઓઝાને ટિકિટ આપી છે. CM આતિશી કાલકાજી સીટ પરથી ચૂંટણી લડી રહ્યા છે. મંત્રી સૌરભ ભારદ્વાજ ગ્રેટર કૈલાશ, ગોપાલ રાય બાબરપુર અને સત્યેન્દ્ર જૈન શકુર બસ્તીથી ચૂંટણી લડશે.
ભાજપની એક યાદી, 29 ઉમેદવારોની યાદી જાહેર કરી
ભાજપ દ્વારા અત્યાર સુધી 29 ઉમેદવારોની માત્ર એક યાદી જાહેર કરી છે. પાર્ટીએ AAP-કોંગ્રેસ છોડીને આવેલા 7 નેતાઓને ટિકિટ આપી છે. 29 ઉમેદવારોની યાદીમાં 13 ઉમેદવારોને રિપીટ કરવામાં આવ્યા છે, જ્યારે 16 નવા ચહેરા છે. પાર્ટીએ 2020માં જીતેલી 8માંથી 6 બેઠકો પર ઉમેદવારો જાહેર કર્યા છે. જેમાં 2 વર્તમાન ધારાસભ્યોની ટિકિટ કાપવામાં આવી છે. તેમજ, રામવીર સિંહ બિધુરી, જે બાદરપુર સીટના ધારાસભ્ય હતા, હવે દક્ષિણ દિલ્હીના સાંસદ છે. નવી દિલ્હીથી કેજરીવાલ સામે પૂર્વ સાંસદ પ્રવેશ વર્માને ટિકિટ આપવામાં આવી છે. કાલકાજીથી CM આતિશી સામે પૂર્વ સાંસદ રમેશ બિધુરી અને જંગપુરાથી મનીષ સિસોદિયા સામે તરવિંદર સિંહ મારવાહને મેદાનમાં ઉતારવામાં આવ્યા
કોંગ્રેસે 48 ઉમેદવારો જાહેર કર્યા,
આતિશીની સામે અલકા લાંબા કોંગેચે અત્યાર ચણીમાં ત્રાગ ગાદીમાં કુલ 18 ઉમેદવારોની જાહેરાત કરી છે. પાર્ટીએ સીએમ આતિશી સામે અલકા લાંબાને પોતાના ઉમેદવાર બનાવ્યા છે. સાથે જ પૂર્વ સીએમ કેજરીવાલની સામે સંદીપ દીક્ષિતને ટિકિટ આપવામાં આવી છે. મનીષ સિસોદિયા સામે ફરહાદ સૂરીને ટિકિટ આપવામાં આવી છે. બાબરપુર સીટ પરથી AAPના ગોપાલ રાય સામે ઈશરાક ખાનને મેદાનમાં ઉતારવામાં આવ્યા છે.
AAPએ દેશના ચૂંટણી ઈતિહાસમાં ચોથી સૌથી મોટી જીત નોંધાવી છે. પાર્ટીએ 2015ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં 96% સક્સેસ રેટ સાથે 67 બેઠકો જીતી હતી. ત્યારે AAPને 54.34% વોટ મળ્યા. પાંચમી સૌથી મોટી જીત પણ કેજરીવાલની પાર્ટીના નામે નોંધાઈ છે. પાર્ટીએ 2020ની દિલ્હી વિધાનસભા ચૂંટણીમાં 88%ના સક્સેસ રેટ સાથે 62 બેઠકો જીતી હતી. જો કે, દેશમાં 100% સક્સેસ રેટનો રેકોર્ડ પણ છે. સિક્કિમ સંગ્રામ પરિષદે 1989માં અને સિક્કિમ ડેમોક્રેટિક ફ્રન્ટે 2009માં રાજ્યની તમામ 32 બેઠકો જીતી હતી. આ વખતે AAP રાષ્ટ્રીય પક્ષ તરીકે દિલ્હીની ચૂંટણી લડશે 2020ની વિધાનસભા ચૂંટણી સમયે AAP દિલ્હીની પ્રાદેશિક પાર્ટી હતી પરંતુ હવે પાર્ટીને રાષ્ટ્રીય પાર્ટીની માન્યતા મળી ગઈ છે. 2020ની ચૂંટણીમાં 6 રાષ્ટ્રીય અને 1 પ્રાદેશિક પક્ષ (AAP) સહિત કુલ 95 પક્ષોએ ભાગ લીધો હતો. 2022ની ગુજરાત વિધાનસભા ચૂંટણી પછી AAPને રાષ્ટ્રીય પાર્ટીનો દરજ્જો મળ્યો. પાર્ટીએ ગુજરાતમાં 5 બેઠકો જીતીને 13% મત મેળવ્યા હતા. AAP પાસે દિલ્હીમાં 62, પંજાબમાં 92. ગુજરાતમાં 5, ગોવામાં 2 અને જમ્મુ-કાશ્મીરમાં 1 સહિત કુલ 162 ધારાસભ્યો છે. પાર્ટીના 13 સાંસદો છે, જેમાં 3 લોકસભા અને 10 રાજ્યસભા સભ્યો છે.