ભારતમાં મંકી પોક્સના કોઈ નવા કેસ નોંધાયા નથી. પરંતું આ મહામારી હવે ધીરે ધીરે અનેક દેશોમાં ફેલાઈ રહી છે. ચિંતાની બાબત એ છે કે, તે કોરોના કરતા પણ વધારે ઘાતક છે. ત્યારે મંકીપોક્સને લઈને ભારત સરકાર એલર્ટ મોડ પર આવી ગઈ છે. સરકાર વૈશ્વિક એમપોક્સની સ્થિતિ પર નજીકથી નજર રાખી રહી છે, એમ આરોગ્ય મંત્રાલયે શનિવારે ઉમેર્યું હતું કે આ રોગના ફેલાવાને રોકવા અને નિયંત્રિત કરવા માટે તૈયારી અને સાવચેતીનાં પગલાં મૂકવામાં આવી રહ્યાં છે.
આરોગ્ય પ્રધાન જેપી નડ્ડાએ મંત્રાલયના વરિષ્ઠ અધિકારીઓ સાથે બેઠક યોજી હતી જ્યાં તેમને જાણ કરવામાં આવી હતી કે વિપુલ પ્રમાણમાં સાવધાની રાખવાની બાબત તરીકે, અમુક પગલાં લેવામાં આવી રહ્યાં છે. આ સાથે જ કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા તકેદારી રાખવા માટે કેટલાક નિર્ણયો લેવામા આવ્યા છે.
- વિશ્વમાં વધતા મંકીપોક્સના સંકટ સામે કેન્દ્ર સતર્ક
- કેન્દ્ર સરકારે સમીક્ષા બેઠક યોજી
- એરપોર્ટ-બંદર પર આરોગ્ય કેન્દ્રોના થશે સ્ટરિલાઈઝીંગ
- સ્થળ પર જ ટેસ્ટિંગ લેબ ઉભી કરવાનો નિર્ણય
- મંકિપોક્સના દર્દીને શોધીને આઈસોલેટ કરવામાં આવશે
- હાલ આફ્રિકાના 13 દેશોમાં ફેલાયો છે મંકીપોક્સ રોગ
- WHOએ મંકીપોક્સને જાહેર કરી છે વૈશ્વિક ઈમરજન્સી
વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશન (ડબ્લ્યુએચઓ) એ એમપોક્સને આંતરરાષ્ટ્રીય ચિંતાની જાહેર આરોગ્ય કટોકટી (PHEIC) જાહેર કરવાની બાબતને ધ્યાનમાં રાખીને આ બેઠક બોલાવવામાં આવી હતી. આ બેઠકમાં નોંધાયું કે, હાલ દેશમાં મંકીપોક્સનો કોઈ કેસ નથી. પરંતું આગામી સસમયમાં કેસ ન આવે તેવી શક્યતાને સંપૂર્ણપણે નકારી શકાતી નથી. સતત ટ્રાન્સમિશન સાથે મોટા ફાટી નીકળવાનું જોખમ હાલમાં ભારત માટે ઓછું છે.
વિજ્ઞાનીઓ કહે છે કે ચાલુ એમપોક્સ ફાટી નીકળ્યા વિનાના દેશોમાં સામાન્ય વસ્તી માટે જોખમ ઓછું છે. કોવિડ-19 રોગચાળાના શરૂઆતના દિવસોથી વિપરીત mpox માટે રસી અને સારવાર ઉપલબ્ધ છે.
મંકીપોક્સ વાયરસ મુખ્યત્વે મનુષ્યો અને પ્રાણીઓને અસર કરે છે. તે શીતળાના વાયરસ પરિવાર સાથે સંબંધિત છે, પરંતુ તેના લક્ષણો હળવા હોય છે જેમ કે તાવ, શરદી અને શરીરમાં દુખાવો. જો કે, કેટલાક કિસ્સાઓમાં તે જીવલેણ પણ સાબિત થઈ શકે છે. સીડીસી અનુસાર, વાયરસ એવા લક્ષણોનું કારણ બને છે જે ફક્ત ‘બેથી ચાર અઠવાડિયા’ સુધી ચાલે છે. આ એક જીવલેણ રોગ છે. આ વાયરસ ત્વચા અથવા શ્વાસ માર્ગ દ્વારા શરીરમાં પ્રવેશ કરે છે. તે પછી લોહી દ્વારા ફેલાય છે જેના કારણે વ્યક્તિને ફ્લૂ જેવા લક્ષણોનો અનુભવ થાય છે અને ત્વચા પર જખમ થાય છે.
કેન્દ્રીય આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ મંત્રી જેપી નડ્ડાએ મંકીપોક્સ માટે પરિસ્થિતિ અને તૈયારીઓની સમીક્ષા કરી. આરોગ્ય મંત્રીએ કહ્યું કે રોગના ફેલાવાને રોકવા અને નિયંત્રણ કરવા માટે સાવચેતીનાં પગલાં લેવામાં આવશે. જો કે, ભારતમાં હજુ સુધી મંકીપોક્સનો કોઈ કેસ નોંધાયો નથી.
ભારત મંકીપોક્સને નિયંત્રણમાં લેવા તેના નિવારક પગલાં વધારી રહ્યું છે. આરોગ્ય મંત્રાલય દેશના મોટા એરપોર્ટ અને બંદરોને એક એડવાઈઝરી જારી કરવાની તૈયારી કરી રહ્યું છે, જે તેમને એલર્ટ રહેવા અને શંકાસ્પદ કેસોને અસરકારક રીતે મેનેજ કરવા માટે નિર્દેશિત કરે છે.
આ વાયરસ ચેપગ્રસ્ત વ્યક્તિ અથવા પ્રાણીના નજીકના સંપર્ક દ્વારા ફેલાય છે. મનુષ્યોમાં તે ચામડીના જખમ, ચામડીથી ચામડીના સંપર્ક, અને ચેપગ્રસ્ત વ્યક્તિની ખૂબ નજીક વાત કરવાથી અથવા શ્વાસ લેવાથી ફેલાય છે. તે સપાટીઓ, પથારી, કપડાં અને રૂમાલ જેવી દૂષિત વસ્તુઓ દ્વારા પણ ફેલાય છે, કારણ કે વાયરસ ત્વચા, શ્વસન માર્ગ અથવા આંખો, નાક અને મોં દ્વારા શરીરમાં પ્રવેશે છે.
આ રોગ ફલૂ જેવા લક્ષણો અને પરુ ભરેલા ઘાનું કારણ બને છે. તે સામાન્ય રીતે હળવા હોય છે પરંતુ જીવલેણ હોઈ શકે છે. મોટાભાગના લોકોને “પ્રમાણમાં હળવી બીમારી” હોય છે, જ્યાં તેમને તાવ, સ્નાયુમાં દુખાવો અને “પાંચ થી 25 જખમ” સાથે ફોલ્લીઓ હોઈ શકે છે. ‘કેટલાક લોકો ખૂબ જ બીમાર થઈ જાય છે અને સમગ્ર શરીરમાં સેંકડો જખમ સાથે વધુ ગંભીર રોગ વિકસાવી શકે છે.’
આ રોગ મોટાભાગના લોકો માટે હળવા લક્ષણો સાથે રજૂ કરે છે, પરંતુ કેટલાક લોકો ગંભીર લક્ષણો અનુભવવાનું જોખમ વધારે છે. “ઉદાહરણ તરીકે, સારવાર ન કરાયેલ એચ.આય.વી (સેક્સ્યુઅલી ટ્રાન્સમિટેડ ડિસીઝ) અથવા નબળી રોગપ્રતિકારક શક્તિ ધરાવતા લોકો હજુ પણ ગંભીર રોગ માટે વધુ જોખમમાં છે.
માર્ક્સે કહ્યું કે હાલમાં મંકીપોક્સનો કોઈ ઈલાજ નથી. પરંતુ કેટલીક એન્ટિવાયરલ દવાઓનું પરીક્ષણ કરવામાં આવી રહ્યું છે. “જો કે, ત્યાં રસીકરણ છે, જે જોખમ ઘટાડવામાં અસરકારક છે.