મધ્ય પૂર્વમાં ફરી એક યુદ્ધ શરૂ થયું છે. જ્યાં ઈરાન અને ઇઝરાયલ એકબીજા પર હુમલો કરી રહ્યા છે. ઇઝરાયલે ઈરાનના પરમાણુ અને લશ્કરી થાણાઓ પર હુમલો કરીને ભારે નુકસાન પહોંચાડ્યું છે. બંને દેશો વચ્ચેની લડાઈની અસર સમગ્ર વિશ્વમાં જોવા મળી રહી છે કારણ કે તેલના ભાવમાં ભારે વધારો થયો છે. ગયા અઠવાડિયાથી ઇઝરાયલ અને ઈરાન વચ્ચે સંઘર્ષ ચાલી રહ્યો છે. જેના કારણે મધ્ય પૂર્વમાં તણાવ ચરમસીમાએ છે. ઈરાન-ઈઝરાયલ લડાઈએ કાચા તેલના ભાવમાં વધારો થયો છે. તે દરમિયાન ઈરાકના વિદેશ મંત્રીએ એવું નિવેદન આપ્યું છે જેનાથી તેલના ભાવમાં વધારો થવાની ચિંતા વધુ વધી ગઈ છે. ઈરાકના વિદેશ મંત્રી કૃઆદ હુસૈને જર્મન વિદેશ મંત્રી જોહાન વાદેકુલ સાથે ફોન પર વાતચીત દરમિયાન ચેતવણી આપી છે કે, મધ્ય પૂર્વમાં વધતા તણાવને કારણે તેલના ભાવ પ્રતિ બેરલ $300 સુધી વધી શકે છે. તેમણે કહ્યું કે, જો ઈરાન હોર્મુઝ સ્ટ્રેટ બંધ કરે છે, તો પરિસ્થિતિ ખૂબ જ ગંભીર બની શકે છે. ઈઝરાયલ અને ઈરાન વચ્ચે સંઘર્ષ ગુરુવારે રાત્રે ઈરાન પર ઈઝરાયલી હુમલાથી શરૂ થયો હતો. જેમાં ઈરાનના લશ્કરી અને પરમાણુ થાણાઓ પર બોમ્બમારો કરવામાં આવ્યો હતો. હુસૈન કહે છે કે જો લશ્કરી કાર્યવાહી શરૂ થાય છે, તો ક્રૂડ ઓઇલના ભાવ પ્રતિ બેરલ $200 થી $300 સુધી વધી શકે છે. તેમણે કહ્યું કે, આનાથી યુરોપિયન દેશોમાં ફુગાવાના દરમાં ભારે વધારો થશે અને ઇરાક જેવા તેલ નિકાસ કરતા દેશો માટે સપ્લાય કરવું મુશ્કેલ બનશે. ઇરાકી વિદેશ મંત્રીએ કહ્યું કે, હોર્મુઝનો અખાત બંધ થવાથી ગલ્ફ દેશો અને ઇરાકના વૈશ્વિક બજારમાં તેલ પુરવઠામાં દરરોજ લગભગ 5 મિલિયન બેરલનો ઘટાડો થઈ શકે છે.
હોર્મુઝનો અખાત એક મહત્વપૂર્ણ દરિયાઈ માર્ગ છે. જેના દ્વારા વિશ્વના લગભગ 20% તેલ પુરવઠો વહે છે. શનિવારે, ઈરાની સાંસદ અને ઇસ્લામિક રિવોલ્યુશનરી ગાર્ડ કોર્પ્સના કમાન્ડર ઇસ્માઇલ કુસારીએ કહ્યું કે તેમનો દેશ હોર્મુઝના અખાતને શિપિંગ માટે બંધ કરવાનું ગંભીરતાથી વિચારી રહ્યો છે. હોર્મુઝનો અખાત આઠ ટાપુઓનો બનેલો દરિયાઈ માર્ગ છે. જેમાંથી સાત ઇરાન દ્વારા નિયંત્રિત છે. ગલ્ફની એક બાજુ અમેરિકા તરફી આરબ દેશો છે અને બીજી બાજુ ઈરાન છે. આ ખાડીમાં બે દરિયાઈ માર્ગો છે જે જહાજોની અવરજવરને સરળ બનાવે છે. તેલ વેપારની દ્રષ્ટિએ આ ખાડી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે કારણ કે વિશ્વના સૌથી મોટા તેલ ટેન્કર અને જહાજો અહીંથી પસાર થાય છે. મધ્ય પૂર્વનું તેલ આ માર્ગ દ્વારા એશિયા, અમેરિકા, યુરોપ અને વિશ્વના અન્ય બજારોમાં પહોંચે છે. 2023 માં, આ ખાડીમાંથી દરરોજ 2.09 કરોડ બેરલ તેલ પસાર થતું હતું. જે વિશ્વના પેટ્રોલિયમ વપરાશના 20% છે. આ ઉપરાંત, 2023 માં જ આ માર્ગ દ્વારા 8 કરોડ કુદરતી ગેસ (LNG)નું પરિવહન કરવામાં આવ્યું હતું. વિશ્લેષકો કહે છે કે, જો ઈરાન હોર્મુઝ સ્ટ્રેટ બંધ કરે છે, તો તેલ બજારમાં ગભરાટની સ્થિતિ ઊભી થઈ શકે છે. જેપી મોર્ગન વિશ્લેષકોનો અંદાજ છે કે જો આવું થાય, તો તેલની કિંમત પ્રતિ બેરલ $130 સુધી વધી શકે છે. તે જ સમયે, કેટલાક અન્ય વિશ્લેષકો કહે છે કે, પરિસ્થિતિ આનાથી પણ વધુ ગંભીર હોઈ શકે છે અને તેલના ભાવ પ્રતિ બેરલ $300 સુધી પહોંચી શકે છે. જ્યારે ઇઝરાયલે ગુરુવારે રાત્રે ઇરાન પર હુમલો કર્યો, ત્યારે શુક્રવારે સવારે તેલના ભાવ અચાનક ઘણા વધી ગયા. વૈશ્વિક બેન્ચમાર્ક બ્રેન્ટ ક્રૂડનો ભાવ 7% વધીને $74.23 પ્રતિ બેરલ થયો. જોકે ઇઝરાયલે હુમલાઓમાં ઇરાનની મુખ્ય તેલ નિકાસ સુવિધાઓને નિશાન બનાવી નથી. વિશ્લેષકોએ ચેતવણી આપી છે કે ઇઝરાયલી હુમલાઓ તેલ પુરવઠાને ગંભીર અસર કરી શકે છે. હાલમાં પેટ્રોલ પ્રતિ બેરલ 70-75 ડોલર ભાવ ચાલી રહ્યો છે. જો ઇરાની વિદેશમંત્રીએ ઉચ્ચારેલી ચિમકી અનુસાર 300 ડોલર પ્રતિબેરલે ભાવ પહોંચે તો ચાર ગણોભાવ વધારો થયો. તેના પર વિવિધ ટેક્સ અને તેલ કંપનીઓનાં પ્રોસેસિંગ ચાર્જ અને પેટ્રોલ પંપના કમિશન સહિતની ગણતરી કરીએ તો પેટ્રોલ 500 રૂપિયા કરતા પણ વધારે કિંમતે 1 લિટર મળે.