નેશનલ ડેસ્ક: તાજેતરમાં જ અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે ભારતમાંથી આવતા ઘણા ઉત્પાદનો પર 25% ટેરિફ લાદવાની જાહેરાત કરી હતી. આના જવાબમાં, ભારત સરકાર અમેરિકા સાથેના સંબંધો સુધારવા માટે અમેરિકાથી કેટલીક વસ્તુઓની આયાત વધારવાનું વિચારી રહી છે.
રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે ભારત તાત્કાલિક બદલો લેવાને બદલે દ્વિપક્ષીય વેપાર વાટાઘાટો ચાલુ રાખવા માંગે છે. ભારત અમેરિકામાંથી કુદરતી ગેસ, સંદેશાવ્યવહાર સાધનો અને સોના જેવી ચીજવસ્તુઓની આયાત વધારી શકે છે. તે જ સમયે, સંરક્ષણ ખરીદીના સંદર્ભમાં, મોદી સરકાર નવા અમેરિકન શસ્ત્રો ખરીદવાની યોજના બનાવી રહી નથી. આ એટલા માટે પણ મહત્વપૂર્ણ છે કારણ કે ટ્રમ્પે ભારતને રશિયા પાસેથી શસ્ત્રો અને તેલ ખરીદશે તો વધારાના દંડની ધમકી પણ આપી છે.
ભારતે અમેરિકાને સ્પષ્ટ કરી દીધું છે કે તેને F-35 સ્ટીલ્થ ફાઇટર જેટ ખરીદવામાં રસ નથી. આ વર્ષની શરૂઆતમાં વડા પ્રધાન મોદીની વ્હાઇટ હાઉસ મુલાકાત દરમિયાન ટ્રમ્પે ભારતને જેટ વેચવાની ઓફર કરી હતી, પરંતુ ભારતને સંરક્ષણ સાધનો સંયુક્ત રીતે વિકસાવવામાં અને ભારતમાં તેનું ઉત્પાદન કરવામાં વધુ રસ હતો.
ભારતની આ સ્થિતિનો અર્થ એ છે કે તે લગભગ 50-60 રશિયન Su-57 પાંચમી પેઢીના ફાઇટર જેટ ખરીદી શકે છે. ભારત પોતાનું પાંચમી પેઢીનું ફાઇટર એરક્રાફ્ટ, AMCA (એડવાન્સ્ડ મીડિયમ કોમ્બેટ એરક્રાફ્ટ) બનાવી રહ્યું છે, પરંતુ તે 2035 સુધી સંપૂર્ણપણે તૈયાર નહીં થાય. તેથી, ભારતીય વાયુસેનાએ ચીન અને પાકિસ્તાનની વધતી જતી હવાઈ શક્તિનો સામનો કરવા માટે પાંચમી પેઢીના ફાઇટર એરક્રાફ્ટના ત્રણ સ્ક્વોડ્રન ખરીદવાનો નિર્ણય લીધો છે. હાલમાં ફક્ત F-35 અને Su-57 જ ખરીદી માટે ઉપલબ્ધ છે.
વધારાની માહિતી:
ભારતનું વલણ: ભારત રશિયા સાથેના તેના સંરક્ષણ સંબંધોને અસર ન થાય તે માટે અમેરિકા પાસેથી મોટા પાયે નવી સંરક્ષણ ખરીદી ટાળી રહ્યું છે.
સંરક્ષણ ઉત્પાદન: ભારત ‘મેક ઇન ઇન્ડિયા’ પહેલ હેઠળ સંરક્ષણ સાધનોના સ્થાનિક વિકાસ અને ઉત્પાદનને પ્રોત્સાહન આપવા માંગે છે.
વર્તમાન સંરક્ષણ ઓર્ડર: ભારતે પહેલાથી જ અમેરિકા પાસેથી કેટલાક શસ્ત્રો અને વિમાનો ખરીદ્યા છે, જેની ડિલિવરી ઘણા વર્ષોથી વિલંબિત છે.
વૈશ્વિક સંદર્ભ: અમેરિકાએ રશિયા પર કડક પ્રતિબંધો લાદ્યા છે, અને ભારત દ્વારા રશિયા પાસેથી શસ્ત્રોની ખરીદી અમેરિકાની નીતિઓ માટે એક પડકાર બની રહી છે.