મોદી સરકાર વિરુદ્ધ વિપક્ષી પાર્ટીઓએ લાવેલા અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ ગુરુવારે એટલે કે 10 ઓગસ્ટે પડયો હતો. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ આખરે અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવનો જવાબ આપ્યો હતો. PM મોદીએ 2 કલાક 12 મિનિટનું ભાષણ આપ્યું હતું, જેમાં 1 કલાક 52 મિનિટ પછી મણિપુર પર ભાષણ આપ્યું હતું. મોટી વાત એ છે કે વડાપ્રધાન મણિપુર પર બોલવાનું શરૂ કરે તે પહેલા જ વિપક્ષ ગૃહમાંથી વોકઆઉટ કરી ચૂક્યો હતો.
PMએ પણ કહ્યું કે UPAને લાગે છે કે દેશના નામનો ઉપયોગ કરીને વિશ્વસનીયતા વધારી શકાય છે. આ ઈન્ડિયાનું ગઠબંધન નથી. આ એક ઘમંડીયા ગઠબંધન છે. દરેક વ્યક્તિ આ વરઘોડામાં વરરાજા બનવા માગે છે. દરેક વ્યક્તિ વડાપ્રધાન બનવા માગે છે.
હું ભગવાનનો આભાર માનું છું કે તેમણે વિપક્ષને સૂચન કર્યું અને તેઓ પ્રસ્તાવ સાથે આવ્યા. 2018માં પણ તેઓ અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ લાવ્યા હતા. ત્યારે મેં કહ્યું હતું કે આ અમારી સરકાર માટે ફ્લોર ટેસ્ટ નથી. તેમનો ફ્લોર ટેસ્ટ છે. એવું જ થયું. જ્યારે મતદાન થયું ત્યારે વિપક્ષો પણ તેમની પાસે જેટલા મત એકઠા કરી શક્યા ન હતા.
આટલું જ નહીં, જ્યારે અમે બધા લોકોમાં ગયા ત્યારે જનતાએ પણ તેમના પર સંપૂર્ણ તાકાત સાથે અવિશ્વાસ જાહેર કર્યો હતો. ચૂંટણીમાં NDAને વધુ બેઠકો મળી હતી. એક રીતે જોઈએ તો વિપક્ષનો અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ અમારા માટે શુભ છે. NDA અને ભાજપ 2024ની ચૂંટણીમાં તમામ જૂના રેકોર્ડ તોડીને જનતાના આશીર્વાદ સાથે પાછા આવશે.
વિપક્ષના પ્રસ્તાવ પર 3 દિવસથી અહીં ભારે ચર્ચા ચાલી રહી છે. વિપક્ષે સત્રની શરૂઆતથી જ ગંભીરતા સાથે ગૃહની કાર્યવાહીમાં ભાગ લીધો હોત તો સારું થાત. ભૂતકાળમાં, આ ગૃહ અને બંને ગૃહોએ અહીં જન વિશ્વાસ બિલ, મેડિકલ બિલ, ડેન્ટલ કમિશન બિલ જેવા ઘણા મહત્વપૂર્ણ બિલ પસાર કર્યા હતા. પરંતુ રાજકારણ તમારા માટે પ્રાથમિકતા છે. જે કામ માટે દેશની જનતાએ તેમને અહીં મોકલ્યા હતા, તે જનતા સાથે પણ દગો થયો છે.
જો તમે એક થાઓ તો અવિશ્વાસની દરખાસ્ત પર એક થાઓ. કટ્ટર ભ્રષ્ટ ભાગીદારની સલાહ પર જોડાવાની ફરજ પડી. તમે આ અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવની પણ કેવી રીતે ચર્ચા કરી? તમારા દરબારીઓ પણ સોશિયલ મીડિયા પર ખૂબ જ દુઃખી છે. આ ચર્ચાની મજા… વિપક્ષે ફિલ્ડિંગનું આયોજન કર્યું હતું, પરંતુ અહીંથી જ ચોગ્ગા-છગ્ગાની શરૂઆત થઈ હતી. વિપક્ષ અવિશ્વાસ પર નો-બોલ ફેંકી રહ્યો છે અને અહીંથી સદી આવી રહી છે. તમે તૈયાર કેમ નથી આવતા?
આપણે બધા એવા સમયગાળામાં છીએ, પછી તે આપણે કે તમે… આ સમયગાળો ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. સર્જાયેલા યુગની અસર આવનારા 1000 વર્ષ સુધી આ દેશ પર રહેશે. આ સમયમાં આપણા સૌની જવાબદારી છે, માત્ર એક જ ફોકસ હોવું જોઈએ કે દેશનો વિકાસ, સપના સાકાર કરવાનો સંકલ્પ, તેને સાબિત કરવા માટે સખત મહેનત કરવી.
અમે યુવાનોને કૌભાંડમુક્ત સરકાર આપી છે. વિશ્વમાં ભારતની કલંકિત પ્રતિષ્ઠા સંભાળવામાં આવી છે. હજુ પણ કેટલાક લોકો એવો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે કે પ્રતિષ્ઠાને ડાઘ લાગે. ભારત પ્રત્યે વિશ્વનો વિશ્વાસ વધી રહ્યો છે. આ સમયગાળા દરમિયાન અમારા વિરોધે શું કર્યું? તેઓએ અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવની આડમાં જનતાનો વિશ્વાસ તોડવાનો નિષ્ફળ પ્રયાસ કર્યો છે.
છેલ્લા 5 વર્ષમાં 13.5 કરોડ લોકો ગરીબીમાંથી બહાર આવ્યા છે. IMF લખે છે કે ભારતે અત્યંત ગરીબીને લગભગ દૂર કરી દીધી છે. WHOએ કહ્યું છે કે જલ જીવન દ્વારા 4 લાખ લોકોના જીવ બચાવવામાં આવી રહ્યા છે. UNICEFએ કહ્યું કે સ્વચ્છ ભારતને કારણે દર વર્ષે ગરીબોના 50 હજાર રૂપિયાની બચત થઈ રહી છે. કોંગ્રેસ સહિત વિપક્ષના કેટલાક પક્ષોને આ સિદ્ધિઓ પર અવિશ્વાસ છે. જે સત્ય દુનિયા દૂરથી જોઈ રહી છે, તે અહીં રહીને જોઈ શકતી નથી.
તેમની નસોમાં અવિશ્વાસ અને અભિમાનનું નિર્માણ થયું છે. તેઓ ક્યારેય જનતાના વિશ્વાસને જોઈ શકતા નથી. આ જે શાહમૃગ અભિગમ છે, આ માટે દેશ શું કરી શકે. જ્યારે તે શુભ હોય, મંગળ હો છેય, બાળક સ્વચ્છ હોય છે ત્યારે કાળો ટીકો લગાવવામાં આવે છે. આજે દેશનો મંગળ થઈ રહ્યો છે, વખાણ થઈ રહ્યા છે, તમારો આભાર માનું છું કે કાળા ટીકાના રૂપમાં, કાળા કપડામાં ગૃહમાં આવીને, તમે આ મંગળને સુનિશ્ચિત કરવાનું કામ કર્યું.
આ એવા લોકો છે જેઓ દેશની ક્ષમતામાં વિશ્વાસ કરતા નથી. અમારી સરકારના આગામી કાર્યકાળમાં એટલે કે ત્રીજા કાર્યકાળમાં ભારત વિશ્વની ત્રીજી ટોચની અર્થવ્યવસ્થા બની જશે. આવી સ્થિતિમાં આ જવાબદાર વિપક્ષ પૂછશે કે મોદીજી, નિર્મલાજી, તમે આ કેવી રીતે કરશો? આ પણ મારે શીખવવું પડી રહ્યું છે. અહીં તેઓ કેટલાક સૂચનો આપી શક્યા હોત અથવા કહી શક્યા હોત કે અમે ચૂંટણીમાં જનતામાં જઈશું અને કહીશું કે તેઓ ત્રીજા પક્ષની વાત કરે છે અને અમે તેને એક પર લાવીશું.
કોંગ્રેસને હુર્રિયત, અલગતાવાદીઓમાં વિશ્વાસ હતો. ભારતે આતંકવાદ પર સર્જિકલ સ્ટ્રાઈક કરી, એર સ્ટ્રાઈક કરી. તેમને ભારતીય સેના પર નહીં પણ દુશ્મનની હોડમાં વિશ્વાસ હતો. આજે દુનિયામાં કોઈ ભારત માટે કોઈ ખરાબ શબ્દ બોલે તો તરત જ માની લેવામાં આવે છે, તરત જ પકડી લે છે. કોરોના મહામારી આવી, ભારતીય વૈજ્ઞાનિકોએ મેડ ઇન ઇન્ડિયા વેક્સીન બનાવી, તેના પર ભરોસો નહોતો.
દેશના ઘણા ભાગોમાં કોંગ્રેસને જીત નોંધાવવામાં દાયકાઓ લાગ્યા છે. તમિલનાડુમાં છેલ્લી વખત કોંગ્રેસ 1962માં જીતી હતી, 61 વર્ષથી ત્યાંના લોકો કહેતા આવ્યા છે કે કોંગ્રેસ અવિશ્વાસ છે. બંગાળમાં 1972, ઉત્તર પ્રદેશ, ગુજરાત, 1985માં બિહાર. 1988માં ત્રિપુરા, 1995માં ઓડિશા અને 1998માં નાગાલેન્ડ જીત્યું હતું. દિલ્હી, આંધ્રપ્રદેશ, બંગાળમાં એક પણ ધારાસભ્યના ખાતામાં નથી. જનતાએ કોંગ્રેસ પ્રત્યે સતત નો-કોન્ફિડન્સ જાહેર કર્યો છે.
મતદારોને ભૂલાવવા માટે માટે ગાંધી નામ પણ…દર વખતે ચોરી લીધું. ચૂંટણી ચિન્હ જુઓ, બે બળદ, એક ગાય અને વાછરડું, પછી હાથનો પંજો. આ બધા તેમના કામો છે. તે દરેક વલણ બતાવે છે. બધું એક પરિવારના હાથમાં કેન્દ્રિત છે.
દરબારના કારણે તેણે અનેક મહાન લોકોનો નાશ કર્યો. તેઓ સંસદમાં દરબારી ન હોય તેવા લોકોના ચિત્રો પણ મુકવામાં અચકાતા હતા. 1991માં જ્યારે ભાજપ સમર્થિત બિન-કોંગ્રેસી સરકાર સામે આવી ત્યારે સેન્ટર હોલમાં તેમનું પોટ્રેટ સ્થાપિત કરવામાં આવ્યું હતું. 1978માં જ્યારે જનતા પાર્ટી સત્તામાં હતી ત્યારે હોલમાં નેતાજીની તસવીર લગાવવામાં આવી હતી. 1993માં બિન-પરિવાર સરકારમાં શાસ્ત્રી અને ચરણ સિંહની તસવીરો લગાવી.
મોદીએ ભાષણની વચ્ચે પાણી પીધું તો જુઓ મોદીને પાણી પીવડાવ્યું. ઉનાળામાં કાળઝાળ ગરમીમાં હું પરસેવો લૂછું તો તેઓ કહે છે મોદી કો પસીના લા દિયા. એક ગીતની પંક્તિ છે – ‘ડૂબને વાલે કો તિનકે કા સહારા હી બહુત, ઈતને પર ભી આસમાં વાલા ગિરા દે બીજલિયાં, કોઈ બતા દે જરા યે, ડૂબતા ફિર ક્યા કરે’; હું કોંગ્રેસની સમસ્યાને સમજું છું, વર્ષોથી તેઓ એક જ પ્રોડક્ટ વારંવાર લોંચ કરે છે. લોન્ચિંગ નિષ્ફળ જાય છે.
જેમને લોકશાહીમાં વિશ્વાસ નથી, તેઓ સંભળાવવા માટે તૈયાર છે, પણ સાંભળવાની ધીરજ નથી. ખરાબ શબ્દો બોલો ભાગી જાઓ, કચરો ફેંકો ભાગી જાઓ, જૂઠ્ઠાણું ફેલાવો ભાગી જાઓ. ગઈકાલે અમિતજીએ મણિપુર પર વિગતવાર વાત કરી અને દેશને તેમના જુઠ્ઠાણા વિશે પણ ખબર પડી. તેમણે અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ પર દરેક વિષય પર વાત કરી. અમે કહ્યું હતું કે એકલા મણિપુર આવો, પણ હિંમત નહોતી, પેટમાં પાપ હતું અને અમારા માથા પર ફોડી રહ્યાં હતા. તેમની પાસે રાજકારણ સિવાય બીજું કંઈ નથી.
મણિપુરમાં કોર્ટનો એક ચુકાદો આવ્યો હતો, એ આપણે જાણીએ છીએ. તેના પક્ષ-વિપક્ષમાં જે પરિસ્થિતિઓ બની, હિંસાનો દોર શરૂ થયો, પરિવારોએ તેમના નજીકનાને અને પ્રિયજનોને ગુમાવ્યા, મહિલાઓ સાથે ગંભીર ગુનાઓ આચરવામાં આવ્યા, આ અક્ષમ્ય છે. કેન્દ્ર અને રાજ્યો ગુનેગારોને ન્યાય અપાવવા માટે સાથે મળીને કામ કરી રહ્યા છે. હું તમામ દેશવાસીઓને આશ્વાસન આપવા માંગુ છું કે જે પ્રયાસો થઈ રહ્યા છે તેના કારણે નજીકના ભવિષ્યમાં શાંતિનો સૂરજ ચોક્કસપણે ઉગશે. મણિપુર નવા આત્મવિશ્વાસ સાથે આગળ વધશે. હું મણિપુરના લોકોને, દીકરીઓ-માતાઓ-બહેનોને પણ કહેવા માંગુ છું કે દેશ મણિપુરની સાથે છે. આપણે સાથે મળીને આ પડકારનો ઉકેલ શોધીશું, ચોક્કસ ત્યાં શાંતિ સ્થાપિત થશે. હું મણિપુરના લોકોને આશ્વાસન આપું છું કે રાજ્ય ફરીથી વિકાસની દિશામાં આગળ વધશે, તેમાં કોઈ કમી નહીં રહે. નોર્થ-ઈસ્ટ મેરે જીગર કા ટુકડા હૈ…
વંદે માતરમ ગીતે ભારતના ખૂણે ખૂણે ચેતના ફેલાવી, તુષ્ટિકરણની રાજનીતિને કારણે વંદે માતરમ ગીતના પણ ટુકડા થઈ ગયા. આ લોકો ભારત તેરે ટુકડે હોંગે ગેંગને પ્રમોટ કરવા પહોંચી જાય છે. તેઓ એવા લોકોની મદદ કરી રહ્યા છે જેઓ કહે છે કે જો સિલીગુડી પાસે કોરિડોર કાપવામાં આવે તો નોર્થ ઈસ્ટ અલગ થઈ જશે. તેઓ તેને ટેકો આપે છે. જેઓ બહાર ગયા છે તેમને પૂછો – કચ્છતિવૂ શું છે. તેઓ આવી મોટી મોટી વાતો કરે છે. ડીએમકેના મુખ્યમંત્રી મને પત્ર લખે છે અને કહે છે – મોદીજી, કચ્છતિવૂને પરત મેળવો. આ કોણે કર્યું. તમિલનાડુ પછી, શ્રીલંકા પહેલાં, જેણે અન્ય કોઈ દેશને ટાપુ આપ્યો હતો, તે ક્યારે આપવામાં આવ્યો હતો. ત્યારે શું તે મા ભારતીનો ભાગ ન હતો? તમે આ પણ તોડી નાખ્યો, તે સમયે ત્યાં કોણ હતું. આ શ્રીમતી ઈન્દિરા ગાંધીના નેતૃત્વમાં આ ટાપુ બીજા દેશને આપી દેવામાં આવ્યો હતો. કોંગ્રેસનો ઈતિહાસ ભારત માતાના વિભાજનનો રહ્યો છે.
નોર્થ ઈસ્ટ સાથે મારું ભાવનાત્મક જોડાણ છે. એક ઘટના 5 માર્ચ 1966ની છે. આ દિવસે કોંગ્રેસને મિઝોરમમાં અસહાય નાગરિકો પર હુમલો કરવા માટે એરફોર્સનો ઉપયોગ કર્યો. ત્યારે ગંભીર વિવાદ થયો હતો. શું તે અન્ય કોઈ દેશની એરફોર્સ હતી, શું મિઝોરમના લોકો દેશના નાગરિક ન હતા. નિર્દોષ નાગરિકો પર હુમલો કરવામાં આવ્યો હતો. આજે પણ મિઝોરમમાં 5 માર્ચે શોક મનાવવામાં આવે છે. એ દર્દ ભૂલી શકતો નથી. તેણે સાજા કરવાનો પ્રયાસ કર્યો ન હતો. કોંગ્રેસે આ સત્ય દેશથી છુપાવ્યું છે. તે સમયે ઈન્દિરા ગાંધી હતા. અકાલ તખ્ત પર હુમલો પણ યાદ છે. તેણે મિઝોરમમાં પણ આ જ કર્યું અને અહીંયા આપણને ઉપદેશ આપે છે. નોર્થ ઈસ્ટમાં ત્યાંના લોકોની આસ્થાની હત્યા કરી હતી. ઘા હંમેશા સમસ્યાના રૂપમાં સામે આવે છે. આ તેના જ કારનામા છે. બીજી ઘટના 1962માં રેડિયો પ્રસારણની છે. આજે પણ તે શૂળની જેમ ઉત્તર-પૂર્વને ડંખે છે. દેશ ચીનના હુમલા હેઠળ હતો, દેશવાસીઓ સંરક્ષણની અપેક્ષા રાખતા હતા, લોકો હાથોહાથ લડી રહ્યા હતા. દિલ્હીના શાસનમાં બેસીને નહેરુએ આસામના લોકો માટે જે કહ્યું હતું તે આજે પણ આસામીઓ માટે ખંજર સમાન છે. તેણે આસામને તેના ભાગ્યમાં છોડી દીધું હતું.
મારા મંત્રી પરિષદના મંત્રી 400 વાર ગયા, હું પોતે 50 વખત ગયો. આ સાધના છે, તેના પ્રત્યે સમર્પણ છે. કોંગ્રેસનું દરેક કામ રાજકારણ અને ચૂંટણીની આસપાસ ફરે છે. નોર્થ-ઈસ્ટમાં તેમણે પ્રયાસ કર્યો કે જ્યાં ઓછી બેઠકો છે, તે વિસ્તારો તેમને સ્વીકાર્ય નથી. ત્યાં સાવકી મા જેવું વર્તન કોંગ્રેસના ડીએનએમાં છે. છેલ્લા 9 વર્ષના પ્રયાસોથી હું કહું છું કે આમારા માટે નાર્થ-ઈસ્ટ જીગર કા ટુકડા હૈ… આજે મણિપુરની સમસ્યાઓ એવી રીતે અંદાજવામાં આવી રહી છે કે જાણે ભૂતકાળમાં આ સ્થિતિ ઊભી થઈ હોય. કોંગ્રેસ જ નોર્થ-ઈસ્ટની સમસ્યાઓની જનનિ છે. આ માટે ત્યાંના લોકો જવાબદાર નથી, કોંગ્રેસનું રાજકારણ જવાબદાર છે.
તેઓએ મારું કોઈ ભાષણ થવા દીધું નહીં. હું સહન કરું છું, તેઓ થાકી જાય છે. હું એક વાત માટે તેમની પ્રશંસા કરું છું, મેં તેમને 2018માં 2023માં અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ લાવવાનું કામ સોંપ્યું હતું અને તેમણે (વિપક્ષે) મારી વાત માની. દુઃખની વાત એ છે કે 5 વર્ષ મળ્યા તો થોડું સારું કર્યું હોત, તૈયારી કરીને આવ્યા હોત. પરંતુ દેશને નિરાશ કર્યો. કોઈ વાંધો નહીં, હું 2028 માં બીજી તક આપીશ. 2028માં આવો ત્યારે થોડી તૈયારી કરીને આવજો એવી વિનંતી છે. મુદ્દાઓ શોધીને આવો, જેથી દેશની જનતાને એટલો વિશ્વાસ મળે કે તમે વિપક્ષ તરીકે સક્ષમ છો.
જ્યોતિરાદિત્ય સિંધિયાએ કહ્યું- લોકશાહીના મંદિરમાં જે દ્રશ્યો જોવા મળી રહ્યા છે. આ દેશની સંસ્કૃતિ, સમરસતા, વિચારધારાનું નિર્માણ થાય છે. આ મંદિરમાંથી દેશની જનતા પ્રેરણા લે છે. આ મંદિરમાં તે સ્પષ્ટ થઈ ગયું છે કે આ લોકોને (વિપક્ષ) ન તો દેશની ચિંતા છે અને ન તો વડાપ્રધાન-રાષ્ટ્રપતિ પદની ચિંતા છે. વિપક્ષને માત્ર તેના અસ્તિત્વની ચિંતા છે.
વિપક્ષના ગઠબંધન પર સિંધિયાએ કહ્યું કે આ લોકો માત્ર નામ બદલે છે, માલ સમાન એ જ છે. તેમની દુકાન પ્રેમની નથી, ભ્રષ્ટાચારની છે. સિંધિયાએ કહ્યું- તેઓ કહે છે કે નફરતના
બજારમાં પ્રેમની દુકાન લાવશે. તેમની પોતાની દુકાન ભ્રષ્ટાચાર, અસત્ય અને તુષ્ટિકરણની દુકાન છે. માત્ર દુકાનનું નામ બદલાય છે. સામગ્રી સામાન એનો એ જ છે. સિંધિયાએ કહ્યું મને
આના પર રાહત ઈન્દોરીનો શેર યાદ આવે છે કે, ‘નએ કિરદાર આતે જા રહે હૈ, લેકિન નાટક પુરાના ચલ રહા હૈ’.
આ દરમિયાન વિપક્ષે વોકઆઉટ કર્યું હતું, જો કે થોડીવાર બાદ તે ગૃહમાં પરત ફર્યું હતું. સિંધિયાએ આના પર ટોણો માર્યો- પાછા આવી ગયા, તમારું સ્વાગત છે. દેશની જનતાએ તેમને બહારનો દરવાજો દેખાડી દીધો છે અને હવે તેઓ જાતે જ સદનની બહાર જઈ રહ્યા છે. તેમને પોતાના જ અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ પર સ્વયં વિશ્વાસ નથી.
સિંધિયાએ કહ્યું- વિચિત્ર સ્થિતિ છે કે જેમના દિલ મળ્યા નથી, તેમના દળ મળી ગયા છે. જેઓ ઈતિહાસમાં કોઈ વૈચારિક કે વ્યવહારિક કે સૈદ્ધાંતિક સંબંધ નથી, તેઓ લોકસભાની ચૂંટણી માટે ભેગા થઈ ગયા છે અને લોકશાહી બચાવવાની વાતો કરી રહ્યા છે.
સિંધિયાએ કહ્યું- જો આપણે ભારતના ઈતિહાસના કાળા પાના ફેરવીએ તો હું પૂછવા માંગુ છું કે તેઓ 1964ના બંગાળ રમખાણો વખતે કેમ ચૂપ હતા. 84ના શીખ રમખાણો વખતે તેઓ કેમ ચૂપ હતા. 87ના મેરઠ રમખાણો વખતે તમે ચૂપ કેમ હતા? 1990થી 30 વર્ષ સુધી કાશ્મીરમાં 40 હજાર લોકોના મોત થયા ત્યારે તેઓ કેમ ચૂપ હતા.મણિપુર મુદ્દે રાજ્યસભામાં વડાપ્રધાન મોદીને બોલાવવા માટે વિપક્ષે સૂત્રોચ્ચાર કર્યા હતા. નારેબાજી વધી જતાં રાજ્યસભા બપોરે 2 વાગ્યા સુધી સ્થગિત કરી દેવામાં આવી હતી.
બપોરે 2 વાગ્યે કાર્યવાહી ફરી શરૂ થઈ અને રાજ્યસભામાં ફાર્મસી (સુધારા) બિલ, 2023 પસાર થયું. આ બિલ 7 ઓગસ્ટે લોકસભામાં પાસ થયું હતું. આ પછી હંગામાને કારણે રાજ્યસભાની કાર્યવાહી શુક્રવારે સવારે 11 વાગ્યા સુધી સ્થગિત કરી દેવામાં આવી હતી.નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે બપોરે 2 વાગ્યે લોકસભામાં દેશની અર્થવ્યવસ્થા પર ભાષણ આપ્યું હતું. આ પછી AIMIM સાંસદ અસદુદ્દીન ઓવૈસીએ લોકસભામાં વાત કરી.તેમણે કહ્યું- ગઈકાલે ગૃહમંત્રીએ ભારત છોડો આંદોલનનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો. જો તેમને ખબર પડે કે ‘ભારત છોડો’નો નારા એક મુસ્લિમે આપ્યો હતો, તો અમિત શાહ પણ બોલશે નહીં. હું પીએમને પૂછવા માંગુ છું કે દેશ મોટો છે કે ગોલવલકરની હિન્દુત્વની વિચારધારા મોટી છે?
મણિપુરની ઘટનાનો ઉલ્લેખ કરતા અધીર રંજન ચૌધરીએ કહ્યું કે જ્યાં રાજા અંધળા હોય છે, ત્યાં દ્રૌપદીદ્રૌપદીનું વસ્ત્રાહરણ જ થાય છે. આ અંગે અમિત શાહ વાંધો ઉઠાવ્યો. તેમણે કહ્યું કે, તમે ગૃહમાં આ રીતે પીએમ વિશે વાત ન કરી શકો.
અધીર રંજને કહ્યું, દેશના વડા હોવાના નાતે પીએમ મોદીએ મણિપુરની જનતાની સામે પોતાના મનની વાત કરવી જોઈતી હતી. આ માંગ ખોટી માંગ નથી. આ સામાન્ય લોકોની માંગ હતી. તેમણે કહ્યું, મોદી 100 વખત દેશના પીએમ બને, અમારે કોઈ લેવા-દેવા નથી. અમને તો દેશના લોકો સાથે લેવા-દેવા છે.
રાજ્યસભામાં વિપક્ષના નેતા મલ્લિકાર્જુન ખડગેએ કહ્યું કે અમે પીએમને બોલાવવા માંગીએ છીએ, પરંતુ ભાજપના લોકો કહે છે કે તેઓ આવશે નહીં. ખડગેએ કહ્યું, તેઓ કેમ નહિ આવે? તેઓ આવશે તો શું થઈ જશે? તેઓ વડાપ્રધાન છે, ભગવાન નહીં.
લોકસભામાં ભાજપના 303 સભ્યો છે. સાથીઓ સહિત, આંકડો 333 છે. YSR, BJD અને TDPએ પણ સમર્થન આપવાનું વચન આપ્યું છે. કોંગ્રેસના 51 સભ્યો છે. INDIA ગઠબંધન સહિત, સાંસદોની સંખ્યા 143 છે.
મોદી સરકાર સામે આ બીજો અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ છે. પ્રથમ 20 જુલાઈ 2018 ના રોજ તેલુગુ દેશમ પાર્ટી દ્વારા લાવવામાં આવ્યો હતો. 12 કલાકની ચર્ચા બાદ મોદી સરકારને 325 વોટ મળ્યા. વિપક્ષને 126 વોટ મળ્યા હતા. અત્યાર સુધીમાં 27 વખત અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ લાવવામાં આવ્યો છે. ચીન યુદ્ધ પછી 1963માં તત્કાલીન પીએમ નહેરુ સરકાર વિરુદ્ધ પહેલો પ્રસ્તાવ લાવવામાં આવ્યો હતો.
સંસદના ચોમાસુ સત્રના બીજા દિવસે અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ પર પોતાના 35 મિનિટના ભાષણમાં રાહુલ ગાંધીએ ભારત જોડો યાત્રા અને મણિપુર વિશે વાત કરી. રાહુલે કહ્યું હતું કે, આપણા વડાપ્રધાને આજ સુધી મણિપુરની મુલાકાત લીધી નથી. મણિપુર તેમના માટે ભારત નથી. હું રાહત શિબિરમાં ગયો. મહિલાઓ અને બાળકો સાથે વાત કરી. વડાપ્રધાને આજ સુધી આવું કર્યું નથી.
તેમણે કહ્યું- સેના ત્યાં એક દિવસમાં શાંતિ લાવી શકે છે. તમે આ એટલા માટે નથી કરી રહ્યા કારણ કે તમે ભારતમાં મણિપુરને મારવા માંગો છો. તમે ભારત માતાના રક્ષક નથી, તમે ભારત માતાના હત્યારા છો.
તેના જવાબમાં ગૃહમંત્રી શાહે કહ્યું- મણિપુરમાં જે થયું તે શરમજનક છે. તેના પર રાજનીતિ કરવી તેના કરતાં પણ વધુ શરમજનક છે. તેમણે કહ્યું- નરસિમ્હા રાવ પીએમ હતા, ત્યારે પણ મણિપુરમાં 700 લોકો માર્યા ગયા હતા, પરંતુ પીએમ ત્યાં ગયા ન હતા.
આ પહેલાં રાહુલના ભાષણના જવાબમાં કેન્દ્રીય મંત્રી સ્મૃતિ ઈરાનીએ કહ્યું- રાહુલ ભારત માતાને મારવાની વાત કરે છે. કોંગ્રેસે તાળીઓ પાડી. આ એક સંકેત છે કે કોના મનમાં વિશ્વાસઘાત છે.
સ્મૃતિએ રાહુલ ગાંધી પર મહિલા સાંસદો સાથે ગેરવર્તન કરાવનો આરોપ લગાવ્યો હતો. ભાજપે આ અંગે સ્પીકરને ફરિયાદ કરી છે.
1963માં, પ્રજા સમાજવાદી પાર્ટીના નેતા જે.બી. ક્રિપલાણીએ લોકસભામાં પ્રથમ અવિશ્વાસનો પ્રસ્તાવ રજૂ કર્યો હતો. જોકે, પીએમ જવાહરલાલ નહેરુની સરકાર મતદાનમાં બહુમતી મેળવવામાં સફળ રહી હતી.
આ અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ રજૂ કરતાં આચાર્ય ક્રિપલાણીએ કહ્યું હતું કે, ‘મારા માટે એ ખૂબ જ દુઃખની વાત છે કે મારે આવી સરકાર સામે પ્રસ્તાવ લાવવો પડ્યો છે, જેમાં મારા 30 વર્ષના ઘણા મિત્રો સામેલ છે. આમ છતાં હું મારી ફરજ અને વિવેકના આધારે સરકારની જવાબદારી માટે આ પ્રસ્તાવ લાવી રહ્યો છું.
આના જવાબમાં પીએમ જવાહરલાલ નહેરુએ કહ્યું હતું કે, ‘સમય-સમય પર આવા પ્રસ્તાવ દ્વારા સરકારોની પરીક્ષા કરવી સારી છે. ખાસ કરીને ત્યારે જ્યારે સરકાર પડવાની કોઈ શક્યતા નથી.
અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ દરમિયાન તમામ પક્ષોના સાંસદો રાજ્ય કે દેશ સંબંધિત પ્રશ્નો પૂછે છે. આનો જવાબ સરકારે આપવો પડશે. 2018માં ટીડીપીના સાંસદોએ આંધ્ર પ્રદેશને લગતા મુદ્દાઓ પર પ્રશ્નો પૂછ્યા હતા.
સંસદના રેકોર્ડ મુજબ, 2019 પછી, પીએમ મોદીએ લોકસભાના કાર્યકાળ દરમિયાન કુલ 7 વખત ચર્ચામાં ભાગ લીધો છે. આમાંથી પાંચ પ્રસંગોએ તેમણે રાષ્ટ્રપતિના ભાષણ પછી જવાબ આપ્યો. જ્યારે એકવાર તેમણે શ્રી રામ જન્મભૂમિ તીર્થ ક્ષેત્ર ટ્રસ્ટની રચના વિશે અને બીજી વખત ઓમ બિરલાના લોકસભા અધ્યક્ષ તરીકે શપથ ગ્રહણ સમારોહ દરમિયાન વાત કરી હતી.