લીવર શરીરમાં એક મહત્વપૂર્ણ અંગ છે. તે ઘણા મહત્વપૂર્ણ કાર્યો કરે છે, પરંતુ જ્યારે કેન્સર વિકસે છે, ત્યારે તે ધીમે ધીમે આખા શરીરને અસર કરે છે. શરૂઆતમાં, તેના લક્ષણો સામાન્ય રોગો જેવા હોઈ શકે છે, તેથી લીવર કેન્સરના ચિહ્નોને સમજવું મહત્વપૂર્ણ છે.
લીવર આપણા શરીરમાં એક મહત્વપૂર્ણ અંગ છે, જે પાચનથી લઈને ઉર્જા સંગ્રહ અને શરીરમાંથી ઝેરી તત્વો દૂર કરવા સુધી ઘણા મહત્વપૂર્ણ કાર્યો કરે છે. તે લોહીને ફિલ્ટર કરે છે, આવશ્યક પ્રોટીન ઉત્પન્ન કરે છે અને પિત્ત ઉત્પન્ન કરે છે, જે ખોરાકને યોગ્ય રીતે પચાવવામાં મદદ કરે છે. જ્યારે લીવર કોષો અસામાન્ય રીતે વધવા લાગે છે, ત્યારે તેને લીવર કેન્સર કહેવામાં આવે છે.
આ ઘણા કારણોસર થઈ શકે છે, જેમ કે લાંબા ગાળાના દારૂનું સેવન, હેપેટાઇટિસ બી અને સી ચેપ, ફેટી લીવર રોગ, સ્થૂળતા અથવા કેન્સરનો પારિવારિક ઇતિહાસ. આ રોગ ધીમે ધીમે લીવરના કાર્યને અસર કરે છે અને શરીર માટે ગંભીર પરિણામો લાવી શકે છે.
લીવર કેન્સર શરીરની ડિટોક્સિફિકેશન પ્રક્રિયામાં વિક્ષેપ પાડે છે, જેના કારણે લોહીમાં ઝેર એકઠા થાય છે. આ થાક, વજન ઘટાડવું અને પાચન સમસ્યાઓમાં વધારો કરે છે.
લીવર કેન્સર બે મુખ્ય પ્રકારના હોય છે: હેપેટોસેલ્યુલર કાર્સિનોમા (HCC), જે સૌથી સામાન્ય છે અને યકૃતના કોષોમાં શરૂ થાય છે, અને કોલેન્જિયોકાર્સિનોમા, જે પિત્ત નળીઓમાં વિકસે છે.
આ કેન્સરને અત્યંત ખતરનાક માનવામાં આવે છે કારણ કે તેના લક્ષણો ઘણીવાર પ્રારંભિક તબક્કામાં સ્પષ્ટ થતા નથી, અને જ્યારે તે શોધી કાઢવામાં આવે છે, ત્યારે રોગ પહેલાથી જ ગંભીર તબક્કામાં આગળ વધી ચૂક્યો હોય છે. લીવરનું કાર્ય ઘટવાથી અન્ય અવયવોને અસર થાય છે, જેના કારણે શરીર ધીમે ધીમે નબળું પડી જાય છે.
લીવર કેન્સરના લક્ષણો શું છે?
એઈમ્સના ગેસ્ટ્રોએન્ટેરોલોજી વિભાગના ભૂતપૂર્વ ડૉ. અનન્યા ગુપ્તા સમજાવે છે કે લીવર કેન્સરના લક્ષણો ધીમે ધીમે દેખાય છે અને ઘણીવાર તેને સામાન્ય બીમારી તરીકે અવગણવામાં આવે છે. થાક, ભૂખ ન લાગવી અને અસ્પષ્ટ વજન ઘટાડવું એ શરૂઆતના તબક્કામાં સામાન્ય ચિહ્નો છે.
દર્દીઓને પેટની જમણી બાજુ સતત દુખાવો અથવા ભારેપણું અનુભવી શકાય છે. આંખો અને ત્વચા પીળી પડવી, અને વારંવાર ઉલટી અથવા ઉબકા પણ લીવર કેન્સરના સંકેતો હોઈ શકે છે.
ગંભીર કિસ્સાઓમાં, પેટમાં સોજો, પગમાં સોજો અને શરીરની નબળાઈ વધે છે. કેટલાક દર્દીઓને લોહીવાળું ઉલટી અથવા રક્તસ્ત્રાવ પણ અનુભવી શકાય છે. આ લક્ષણો અન્ય રોગો જેવા જ છે, તેથી સમયસર નિદાન કરવું જરૂરી છે. આ રોગનું સચોટ નિદાન સીટી સ્કેન, એમઆરઆઈ અને બાયોપ્સી દ્વારા કરી શકાય છે. વહેલા નિદાનથી સારવાર સરળ બને છે અને ગંભીર ગૂંચવણો અટકાવી શકાય છે.
તેને કેવી રીતે અટકાવવી?
દારૂ અને ધૂમ્રપાનથી દૂર રહો.
હેપેટાઇટિસ બી સામે રસી લો.
સ્વસ્થ આહાર લો.
સ્થૂળતા અને ફેટી લીવર ટાળો.
દરરોજ કસરત કરો.
તમારા લીવરની નિયમિત તપાસ કરાવો.
નોંધ : અહીં આપવામાં આવેલી માહિતી ફક્ત આપની જાણકારી માટે છે. કોઇ પણ ઈલાજ માટે નિષ્ણાંતોની સલાહ લેવી જરૂરી છે..